بورس تهران و درسگیری از فرش قرمز چینیها برای استارتاپهای زیانده
سهام استارتاپ چینی MetaX در نخستین روز عرضه اولیه در بورس شانگهای حدوداً ۸ برابر شد و ارزش شرکت به ۴۸ میلیارد دلار رسید، در حالی که این شرکت در سال ۲۰۲۴، ۲۰۰ میلیون دلار زیان ثبت کرده بود. این رویداد در مقابل رویکرد محافظهکارانه بورس تهران نسبت به سوددهی شرکتهای استارتاپی قرار میگیرد.
فرش قرمز چینیها برای استارتاپهای زیانده
عرضه اولیه سهام استارتاپ چینی MetaX در بورس شانگهای با استقبال چشمگیری روبرو شد و ارزش سهام این شرکت در اولین روز معاملات حدوداً ۸ برابر افزایش یافت و ارزش بازار شرکت به ۴۸ میلیارد دلار رسید. این در حالی است که این شرکت در سال ۲۰۲۴ نه تنها سودی نداشته، بلکه ۲۰۰ میلیون دلار زیان ثبت کرده است. طبق گزارش مالی متا ایکس، این شرکت انتظار دارد تا اوایل سال ۲۰۲۶ به نقطه سربهسر برسد، اما با چالشهایی مانند رقابت شدید و خطرات زنجیره تأمین مواجه است.
- تفاوت نگرش بازارها: در مقابل این رویکرد، در بازار سرمایه ایران بر سودده بودن شرکتهای استارتاپی و صورتهای مالی گذشته آنها تأکید ویژهای وجود دارد.
- شاخصهای آیندهنگر: شرکتهای فناور به شاخصهایی مانند شبکه کاربران، نرخ نگهداشت مشتریان و GMV اهمیت میدهند.
- تغییر اولویتها: رشد سهام MetaX نشان میدهد چینیها اولویت را از سوددهی به پتانسل رشد تغییر دادهاند.
- ضرورت تحول نگرش: نویسنده استدلال میکند شرکتی که بخش زیادی از درآمد را صرف توسعه زیرساخت میکند و زیان میسازد، ارزشمندتر از شرکتی است که رشدش متوقف شده اما سود تقسیم میکند.
- چالش بورس تهران: اصرار بر سودده بودن به عنوان ترمز توسعه اقتصاد دیجیتال ایران معرفی شده است.
نقلقول کلیدی: «اصرار بر سودده بودن، عملاً ترمز توسعه اقتصاد دیجیتال است. تا زمانی که نگاه رگولاتور و سرمایهگذار از «گذشتهنگری» به «آیندهنگری» تغییر نکند، عرضه اولیه یونیکورنهای ایرانی همچنان یک چالش فرسایشی باقی خواهد ماند.»
این تحلیل بر لزوم تغییر نگرش در بازار سرمایه ایران از تمرکز بر سود تاریخی به سمت ارزیابی پتانسیل رشد آیندهنگر تأکید میکند.
