خاطرات ناصرالدین‌شاه: توصیف سفر به قره‌دای و مناطق اطراف
بخشی از خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار در سفر به قره‌دای که به توصیف طبیعت، راه‌ها و مناطق مختلف از جمله رودخانه قازان‌چای و ده مرک می‌پردازد.
خاطرات ناصرالدین‌شاه از سفر به قره‌دای
ناصرالدین‌شاه قاجار در خاطرات خود به تاریخ ۱۲ مهر ۱۲۴۹ به توصیف سفرش به قره‌دای، ملک حسین‌خان سرتیپ پرداخته است. او از رودخانه قازان‌چای عبور کرد که با وجود خشکسالی، پنج شش سنگ آب داشت و آن را رودخانه‌ای معتبر دانست. پلی شش‌چشمه و قشنگ در مسیر وجود داشت که به گفته‌ها توسط تاجری همدانی ساخته شده بود. در ادامه راه، شاه به توصیف مناطق اطراف پرداخت و از دهات معظم، باغات و زمین‌های خشک و پرگردوخاک یاد کرد.
- عبور از رودخانه قازان‌چای و توصیف پل شش‌چشمه
- مشاهده دهات و باغات در اطراف پل
- توصیف راه‌های پرگردوخاک و زمین‌های پست و بلند
- رسیدن به ده مرک و توصیف آن به عنوان منطقه‌ای کثیف و مخوف
- مشاهده برج گلی برای قراولی در کوه مقابل ده
“مَرَک بسیار ده کثیفی است. آب کمی دارد. چند خانواری هست. کوه بلندی سنگ‌دار در مقابل دارد. برج گِلی تازه در روی کوه ساخته‌اند برای قراولی. گویا این‌جاها دزدگاه و مخوف است.”
“زمین بسیار خشک و پرگردوخاک. راه کالسکه هم خوب نیست، گاهی سنگ دارد گاهی پست و بلند و غیره.”
این خاطرات تصویری زنده از شرایط سفر و جغرافیای مناطق تحت سفر ناصرالدین‌شاه ارائه می‌دهد و نشان‌دهنده توجه او به جزئیات طبیعت و اوضاع اجتماعی است.