تحلیل حدیث امام حسن عسکری: تفسیر تصادفی قرآن نشانه جهل است
نظریه انحصار مرجعیت تأویل قرآن در اهل بیت بر اساس نص قرآنی و روایی استوار بوده و توسط سیره عملی شاگردان مکتب وحی تأیید شده است. امام حسن عسکری تأکید می‌کنند که تفسیر به رأی حتی اگر تصادفی صحیح باشد، نشانه جهل است.
تحلیل حدیث امام حسن عسکری درباره تفسیر قرآن
این تحلیل بر نظریه انحصار مرجعیت تأویل قرآن در اهل بیت تأکید دارد که نه تنها بر اساس نص (آیات و روایات) استوار است، بلکه توسط سیره عملی مستمر و تاریخی شاگردان مکتب وحی تأیید شده است. پیامبر اکرم و ائمه معصومین همواره تأکید کرده‌اند که قرآن کریم به دلیل جامعیت و عمق معانی‌اش نیازمند مفسر معصوم است. پس از رحلت پیامبر، این وظیفه خطیر به اهل بیت منتقل شده که در حدیث ثقلین نیز به آن اشاره شده است.
- تفسیر به رأی به شدت مذمت شده و عاقبت آن هلاکت است
- امام عسکری می‌فرمایند: حتی تفسیر تصادفی صحیح نیز نشانه جهل است
- ضررهای تفسیر به رأی شامل سقوط اخروی و دنیوی می‌شود
- تشبیه به راه پرخطر بدون محافظ و کشتی بدون ناخدا
- سیره صحابه مانند سلمان فارسی و ابوذر مؤید این اصل است
«اما آن کس که درباره قرآن به رأی و نظر خود سخن گوید، اگر به طور تصادفی درست بگوید، به تحقیق جاهلانه عمل کرده است»
«مرجعیت اهل بیت در تفسیر، یک اصل حیاتی برای حفظ دین و دستیابی به نجات است»
این تحلیل نشان می‌دهد که مرجعیت انحصاری اهل بیت در تفسیر قرآن نه تنها یک بحث علمی، بلکه اصلی ضروری برای حفظ اصالت دین و دستیابی به نجات است.