بنگر چه گفته میشود، نه چه کسی میگوید: مسئولیتپذیری فردی و تفکر مستقل
تحلیلی درباره اهمیت تفکیک محتوا از گوینده و نقش مسئولیتپذیری فردی در شکلگیری جامعه پویا با اشاره به سخنان امیرالمؤمنین علی(ع) و جان اف. کندی.
مسئولیتپذیری فردی و تفکر مستقل
این نوشتار به تحلیل اهمیت تفکر مستقل و مسئولیتپذیری فردی در جامعه امروز میپردازد. با استناد به سخن امیرالمؤمنین علی(ع) که فرمودند: “بنگر چه گفته میشود، نه چه کسی میگوید”، نویسنده بر ضرورت جداکردن محتوا از مرجع تأکید میکند. این اصل، پایهی تفکر آزاد و ارزیابی عقلانی است و مانع از مرجعگرایی کورکورانه میشود. در ادامه، با اشاره به سخنرانی تأثیرگذار جان اف. کندی که گفت: “نپرس کشورم چه میتواند برای من انجام دهد؛ بپرس من چه میتوانم برای کشورم انجام دهم”، چرخش نگاه از طلب به کنش بررسی میشود. این فرمان، یک دستور اخلاقی است که شهروندان را به نقشآفرینی فعال دعوت میکند.
- تفکیک محتوا از مرجع اولین گام برای استقلال فکری است
- مسئولیتپذیری بهعنوان تربیت مداوم فکر و عمل تعریف میشود
- کار شلاقی یعنی تلاش مستمر و بیهیاهو برای بهبود شرایط
- تعریف عملی مسئولیت فردی در قالب اقدامات کوچک روزمره مانند نظافت محیط و صداقت
- وارونهسازی پرسشها از “چرا دولت کاری نمیکند؟” به “چون من کار نمیکنم”
“چراغ خرد در تاریکی با نفرین کردن به تاریکی روشن نمیشود؛ باید کسی شمعی بیفروزد.” “اگر قرار است چیزی در این کشور یا این شهر درست شود، باد از خودمان آغاز کنیم.” نویسنده نتیجه میگیرد که خروج از نقش قربانی و تبدیل شدن به کنشگر، انرژی تازهای به جامعه تزریق میکند و بازگشت به “خویشتن فعال” آغاز رستگاری اجتماعی است.
