دفاع مشروع و شرایط قانونی آن
دفاع مشروع یکی از عوامل موجهه جرم محسوب میشود که در ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی به شرایط آن اشاره شده است. این دفاع شامل حفاظت از نفس، ناموس، مال و آزادی تن خود یا دیگری میباشد.
دفاع مشروع در قانون مجازات اسلامی
دفاع مشروع از جمله عوامل موجهه جرم به شمار میرود که شرایط آن در ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی مشخص شده است. این دفاع زمانی قابل قبول است که فرد در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر تجاوز یا خطر فعلی یا قریبالوقوع اقدام نماید.
- رفتار ارتکابی باید برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد
- دفاع باید مستند به قرائن معقول یا خوف عقلایی باشد
- خطر و تجاوز نباید به سبب اقدام آگاهانه خود فرد ایجاد شده باشد
- توسل به قوای دولتی باید عملاً ممکن نباشد یا مداخله آنان مؤثر واقع نشود
«هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب الوقوع مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب می شود، در صورت وجود شرایط مجازات نمیشود.»
«در موارد دفاع مشروع دیه نیز ساقط است جز در مورد دفاع در مقابل تهاجم دیوانه که دیه از بیت المال پرداخت می شود.»
مواد مرتبط دیگری مانند مواد ۱۵۷، ۱۵۸ و ۱۵۹ نیز به تکمیل مقررات دفاع مشروع پرداختهاند.
