تحلیل مناسک جمعی پس از جنگ ۱۲ روزه: سکوت استراتژیک و تاب‌آوری سیاست‌زدایی شده
نشست انجمن جامعه‌شناسی ایران به تحلیل مناسک جمعی پس از جنگ ۱۲ روزه پرداخت. دکتر ریحانه صارمی دو نوع مناسک مقاومتی و عادی‌ساز را بررسی کرده و معتقد است واکنش جامعه ایران بیشتر ذیل مناسک عادی‌ساز قرار میگیرد که با فراموشی عامل بحران همراه است.
تحلیل مناسک جمعی در بحران‌های سیاسی
نشست «مناسک و جنگ» انجمن جامعه‌شناسی ایران به تحلیل مناسک جمعی پس از جنگ ۱۲ روزه پرداخت. دکتر ریحانه صارمی در این نشست دو نوع مناسک اصلی را معرفی کرد: مناسک مقاومتی و منازعه‌ای که به چالش کشیدن قدرت مسلط و تثبیت عامل بحران در حافظه جمعی را هدف می‌گیرند، و مناسک نظم‌بخش که بر تاب‌آوری و عادی‌سازی تمرکز دارند.
- مناسک مقاومتی با کارکرد منازعه‌ای، نظم پیشین را به چالش می‌کشند
- مناسک عادی‌ساز با ایجاد همبستگی، عامل بحران را مسکوت می‌گذارند
- در ایران پس از جنگ ۱۲ روزه، مناسک عادی‌ساز غالب بوده‌اند
- سکوت استراتژیک مردم و استفاده از نمادهای ملی بدون آرم سیاسی نمونه‌ای از این مناسک است
- حکومت نیز با تأکید بر وفاق و تصویر شهدا به‌عنوان «شهروند عادی» این روند را تقویت کرده است
«مناسک به عنوان حافظه در عمل شناخته می‌شوند که تعیین می‌کنند از یک واقعه چه چیزی به یاد می‌ماند و چه چیزی فراموش می‌شود»
«گفتمان غالب به جای پرداختن به عامل بحران، بر وفاق، اتحاد ملی و خطر تجزیه تأکید کرده است»
این تحلیل نشان می‌دهد که چگونه مناسک جمعی می‌توانند در شکل‌دهی به حافظه جمعی و تعیین مسیر پاسخ جامعه به بحران‌های سیاسی نقش اساسی ایفا کنند.