شب قبل از انقراض قاجاریه در زیرزمین خانه رضاخان چه گذشت؟
روایت یحیی دولت‌آبادی از شب پیش از تصویب ماده‌واحده انقراض قاجاریه که در آن نمایندگان مجلس به اجبار به خانه رضاخان دعوت شدند تا برای انتقال قدرت امضا بگیرند.
شب تعیین‌کننده انقراض قاجاریه
این گزارش به روایت تاریخی یحیی دولت‌آبادی از شب هشتم آبان ۱۳۰۴ می‌پردازد که در آن کارکنان سردار سپه نمایندگان مجلس را به زیرزمین خانه رضاخان احضار کردند تا برای ماده‌واحده انقراض سلطنت قاجاریه امضا بگیرند. دولت‌آبادی که از مخالفان این طرح بود، با تهدید مواجه شد اما از امضا خودداری کرد. این واقعه نشان‌دهنده فشارهای سیاسی برای تغییر نظام سیاسی ایران است.
- احضار شبانه نمایندگان به خانه رضاخان
- تهدید و اجبار برای امضای ورقه پیش از رأی‌گیری مجلس
- مخالفت شجاعانه دولت‌آبادی با وجود فشارها
- تصویب نهایی ماده‌واحده در نهم آبان ۱۳۰۴
“ورقه را می‌خوانم و می‌بینم مابین شصت و هفتاد نفر از یکصد و بیست نفر نماینده آن را امضا کرده‌اند.” “اگر رأیی داشته باشم در مجلس شورای ملی می‌دهم نه در این سردابه.” این روایت بر اهمیت اسناد تاریخی در فهم تحولات سیاسی ایران تأکید دارد.