نقدی بر تحلیل‌های دکتر غنی‌نژاد درباره مصدق: ضرورت اجتناب از کلی‌گویی

نقد تحلیل‌های تاریخی بدون پشتوانه اسناد

این مقاله به نقد جدی رویکرد دکتر غنی‌نژاد در تحلیل شخصیت محمد مصدق می‌پردازد. نویسنده با تأکید بر ضرورت استناد به اسناد تاریخی، به طور مشروح به رد ادعاهای مطرح شده در مقاله غنی‌نژاد پرداخته و نشان می‌دهد که بسیاری از این ادعاها فاقد پشتوانه مستند هستند. از جمله ادعاهای مهمی که در این مقاله به تفکیک بررسی شده‌اند عبارتند از: غرب‌ستیزی مصدق، تجددستیزی و امتناع از توافق با قدرت‌های خارجی.

• رد ادعای غرب‌ستیزی: مصدق نه تنها مخالف تمدن غرب نبود، بلکه نظام پارلمانی انگلیس را تحسین می‌کرد و خواهان تقلید از آن بود
• بررسی ادعای تجددستیزی: مخالفت مصدق با مسیر خاص راه‌آهن رضاشاهی بر اساس ملاحظات اقتصادی بود، نه مخالفت با تجدد
• تحلیل ادعای امتناع از توافق: اسناد تاریخی نشان می‌دهند که انگلیس از ابتدا تصمیم داشت با مصدق به هیچ‌وجه توافق نکند

«ممالک مشروطه باید از مملکت مشروطه اصلی تقلید کند که انگلستان است» - مصدق در مجلس شانزدهم «طرف لجوج و یک‌دنده این داستان انگلیس بود که تصمیم گرفته بود به هیچ قیمتی با مصدق توافق نکند» - بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا

تحلیل حاضر نشان می‌دهد که برخورد با شخصیت‌های تاریخی نیازمند روشمندی علمی و استناد به اسناد معتبر است، نه کلی‌گویی‌های بدون پشتوانه.