شاپور اول: شاه ساسانی که امپراتوران روم را به زانو درآورد
شاپور اول از پادشاهان بزرگ ساسانی که سه امپراتور روم را شکست داد و پیروزی‌های خود را در نقش‌برجسته‌های نقش رستم و تنگه چوگان به نمایش گذاشت. او در سنگ‌نوشته‌هایش سزار روم را دروغ‌گو خواند و مرزهای ایران را گسترش داد.
شاپور اول و پیروزی‌های تاریخی بر امپراتوری روم
شاپور اول پسر اردشیر بابکان، دومین شاهنشاه ساسانی بود که در سال‌های ۲۴۰ تا ۲۷۰ میلادی حکومت کرد. او به‌خاطر پیروزی‌های چشمگیر علیه امپراتوری روم شهرت یافته است. شاپور در نبردهای مختلف سه امپراتور روم را شکست داد: گوردیان سوم را کشت، فیلیپ عرب را وادار به پرداخت غرامت کرد و والرین را به اسارت گرفت.
- نقش‌برجسته‌های پیروزی در نقش رستم، تنگه چوگان و داراب صحنه زانو زدن امپراتوران روم در برابر شاپور را به تصویر کشیده‌اند
- سنگ‌نوشته کعبه زرتشت اولین بیانیه مفصل ساسانیان است که اعتقادات دینی و فتوحات شاپور را شرح می‌دهد
- اتهام دروغ‌گویی به سزار بر اساس سنت زرتشتی که دروغ را گناهی بزرگ می‌دانست
- گسترش مرزهای ایران به سوریه و بین‌النهرین و اسکان سربازان رومی و اروپایی در ایران
- اهمیت استراتژیک ارمنستان به عنوان منطقه‌ای کلیدی در رقابت با روم
شاپور در سنگ‌نوشته‌اش می‌گوید: "سزار را دروغ‌گو می‌خواند که شاید برای عداوت با رومیان یک دستاویز مهم دینی محسوب می‌شده است"
در سنت زرتشتی: "دروغ گناهی بزرگ است و باید به هر نحوی با آن مقابله کرد. آن‌هایی که دروغ می‌گویند، پیرو اهریمن هستند"
شاپور اول نه تنها یک فرمانده نظامی توانا بود، بلکه با هوشمندی مناطق استراتژیک مانند ارمنستان را تحت کنترل درآورد و پایه‌های حکومت ساسانی را مستحکم کرد.
