خاطرات ناصرالدین‌شاه: مقایسه سربازان عثمانی و ایرانی در مرز خانقین
ناصرالدین‌شاه قاجار در خاطرات خود به توصیف دیدار با مقامات عثمانی در مرز خانقین می‌پردازد و تفاوت‌های ظاهری سربازان دو کشور را شرح می‌دهد.
خاطرات ناصرالدین‌شاه از دیدار مرزی با عثمانی
ناصرالدین‌شاه قاجار در تاریخ ۲۴ آبان ۱۲۴۹ شمسی خاطرات سفر خود به خانقین را ثبت کرده است. این سفر که به منطقه مرزی ایران و عثمانی انجام شد، شامل دیدار با مقامات عثمانی از جمله مدحت‌پاشا والی بغداد و کمال‌پاشا بود. شاه قاجار با ذکر جزئیات دقیق، به مقایسه وضعیت سربازان دو کشور پرداخت و بر شکوه و نظم افواج ایرانی در مقابل سربازان "بدلباس و کثیف" عثمانی تأکید کرد.
- سربازان عثمانی با لباس‌های نظامی نامناسب و تفنگ‌های کوتاه توصیف شدند
- موزیکان عثمانی ترکیبی از موسیقی فرنگی، کردی و لری بود اما "چیز هجوی" خوانده شد
- پل بزرگ دوازده‌چشمه خانقین شبیه پل الله‌وردی‌خان اصفهان توصیف گردید
- منطقه خانقین دارای تلگرافخانه مشترک بین ایران و عثمانی بود
- میهمانی شام با ظروف چینی فرنگی و غذاهای عجیب برگزار شد
ناصرالدین‌شاه نوشت: "سربازان عثمانی بسیار بدلباس کثیف بودند" و در جای دیگر تأکید کرد: "الحق افواج ایرانی رفع خستگی را کرد و عثمانلوها خجالت‌زده شدند"
این خاطرات نه تنها دیدگاه شخصی شاه قاجار را نشان می‌دهد، بلکه وضعیت سیاسی و نظامی مرزهای غربی ایران در آن دوره را به خوبی ترسیم می‌کند.
