از پادمان تا فصل هفتم؛ مسیر امنیتی‌سازی دوباره ایران در آژانس

مسیر امنیتی‌سازی مجدد پرونده هسته‌ای ایران

حمید ابوطالبی، دیپلمات اسبق ایرانی، در تحلیل خود از قطعنامه پیشنهادی کشورهای اروپایی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار می‌دهد که این سند دارای “معماری دقیق یک روند سیاسی ـ حقوقی” است که هدف آن بازتعریف پرونده هسته‌ای ایران در مقام “تهدید علیه صلح و امنیت بین‌المللی” و فعال‌سازی سازوکارهای فصل هفتم منشور ملل متحد می‌باشد. طبق این تحلیل، بندهای مختلف قطعنامه مکانیسمی سه‌ماهه و دائمی برای تولید مستندات تهدید امنیت بین‌المللی علیه ایران ایجاد می‌کند.

• بند نخست، با درخواست گزارش‌دهی سه‌ماهه مدیرکل آژانس، سازوکار رسمی و تکرارشونده‌ای برای اعلام “عدم‌پایبندی” ایران به تعهدات پادمانی و نقض قطعنامه‌های گذشته شورای امنیت ایجاد می‌کند، حتی اگر ایران آن‌ها را منقضی شده بداند.
• بندهای دوم و هشتم، دامنه نظارت و گزارش‌دهی آژانس را تا سطح استاندارد قطعنامه‌های شورای امنیت ارتقا داده و آن را عملاً جایگزین کمیته‌های تحریمی فصل هفتم می‌کنند.
• بند سوم با الزام ارائه هم‌زمان گزارش‌ها به شورای امنیت، پرونده ایران را رسماً از مسیر فنی به مسیر امنیتی ـ سیاسی منتقل می‌کند.
• بند چهارم، با استناد به ماده ۱۲-ج اساسنامه آژانس، به صراحت “عدم پایبندی پادمانی” ایران را اعلام می‌کند که نقطه چرخش روند و “تعریف حقوقی یک موضوع امنیتی” است.

این معماری، هر سه ماه یک‌بار ایران را در موقعیت “عدم‌پایبندی به تعهدات پادمانی، ناقض قطعنامه‌های شورای امنیت، و تهدیدکننده صلح و امنیت جهانی” قرار می‌دهد.