تا وقتی قدرت ذی‌نفعان حفظ باشد، صنعت خودروسازی اصلاح نمی‌شود
هشدار رئیس‌جمهور به خودروسازان برای اصلاح موتور و کاهش مصرف سوخت. بررسی نقش ذی‌نفعان رانتی و معیشتی در عدم تحول صنعت خودروسازی ایران.
چالش‌های صنعت خودروسازی ایران
صنعت خودروسازی ایران با وجود هشدارهای مکرر مقامات دولتی از جمله رئیس‌جمهور، همچنان در دور باطل مشکلات ساختاری گرفتار است. این صنعت که با چالش‌های متعددی مانند مصرف سوخت بالا، کیفیت پایین و وابستگی به ارز دولتی مواجه است، نتوانسته است به استانداردهای قابل قبول دست یابد. علیرغم تخصیص ۵.۵ میلیارد دلار ارز در کمتر از یک سال و اعطای تسهیلات سنگین، خودروسازان با زیان انباشته ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی و بحران نقدینگی روبرو هستند.
- ذی‌نفعان رانتی: گروه‌هایی که با ارتباط مستقیم با سیاست‌گذاران، امتیازات ویژه دریافت می‌کنند و مانع اصلاحات می‌شوند.
- ذی‌نفعان معیشتی: حدود ۸۰۰ هزار نفر شاغل در صنعت خودرو که هر گونه تغییر را تهدیدی برای اشتغال خود می‌دانند.
- وابستگی به حمایت‌های دولتی: خودروسازان با بهره‌گیری از سیاست‌های حمایتی، بدون نیاز به بهبود کیفیت به کار خود ادامه می‌دهند.
«هشدار سیاسی، دستور اجرایی یا تهدید به قطع امتیازات تا زمانی که شبکه منافع پیرامون صنعت خودرو دست‌نخورده باقی بماند، اثر محسوسی نخواهد داشت.» «این ساختار پیچیده، همراه با توانایی تأثیرگذاری بر روند سیاست‌گذاری، باعث شده اصلاحات واقعی در صنعت خودرو بارها متوقف شود.»
برای نجات صنعت خودروسازی، کاهش نفوذ ذی‌نفعان، شفاف‌سازی در تخصیص منابع و حذف امتیازات غیررقابتی ضروری است.
