حقوق جایگزین مهریه در اسلام؛ فلسفه و چالش‌های اجتماعی
بررسی فلسفه مهریه در اسلام و تفاوت آن با برداشت‌های عرفی جامعه. مهریه ابزار اثبات صداقت مرد و تضمین تعهد در ازدواج است، اما در عمل گاه به ابزار فشار مالی تبدیل می‌شود.
فلسفه مهریه در اسلام از منظر قرآن
مهریه در اسلام نه یک هدیه ساده، بلکه ابزار اثبات صداقت مرد در پیمان ازدواج است. بر اساس آیات قرآن، مهریه با عنوان «صَدُقه» یاد شده که از ریشه «صدق» گرفته شده و نشان‌دهنده راستی محبت مرد است. قرآن در آیه ۴ سوره نساء می‌فرماید: «وَآتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً» که پرداخت مهریه را بخشش بلاعوض و بدون توقع معرفی می‌کند.
- مهریه سازوکاری برای مهار طبیعت مرد و جلوگیری از بهره‌گیری بدون تعهد است
- در عرف جامعه، مهریه از مسیر اصلی خارج شده و به ابزار تهدید و فشار تبدیل شده است
- حق طلاق در اختیار مرد قرار گرفته اما قابل تفویض به زن است
- احکام اسلامی دو کارکرد اصلی دارند: کنترل نفس و جامعه‌سازی صحیح
- مشکل اصلی فاصله گرفتن از فلسفه اصلی احکام اسلامی است
«مهریه باید چیزی شیرین، گوارا و سودمند برای زن باشد؛ هدیه‌ای برای اثبات صدق محبت مرد» «طبیعت مرد اگر کنترل نشود میل به لذت‌بردن بدون تعهد دارد و احکام الهی این طبیعت را مهار کرده‌اند»
عدم درک صحیح از فلسفه مهریه و حق طلاق باعث شده این احکام به جای ایجاد ثبات، به عامل تنش در زندگی زناشویی تبدیل شوند.
