نمایشنامه «وطن یا سیلیستره» که تاریخ ترکیه را متحول کرد
این نمایشنامه اثر نامق کمال که در سال ۱۸۷۳ نوشته شد، نقطه عطفی در تاریخ تئاتر عثمانی محسوب میشود و آغازگر سانسور دولتی بود. این اثر به مفاهیم وطنپرستی، آزادی و عدالت میپردازد.

نمایشنامهای که تاریخ را تغییر داد
نمایشنامه «وطن یا سیلیستره» اثر نامق کمال که در سال ۱۸۷۳ نوشته شد، نه تنها تاریخ تئاتر عثمانی را متحول کرد بلکه زمینهساز آغاز سانسور دولتی در این حوزه شد. این اثر که از مهمترین نمایشنامههای قرن نوزدهم ترکیه محسوب میشود، به مفاهیم عمیقی مانند وطنپرستی، آزادی و عدالت میپردازد. داستان نمایشنامه حول محور قهرمان زنی میگردد که با لباس رزم به جبهه میرود تا معشوق خود را دنبال کند، در حالی که عشق به وطن در برابر هنجارهای جنسیتی سنتی قرار میگیرد.
- تأثیرات سیاسی و اجتماعی: این نمایشنامه سبب برانگیختن تظاهرات شده و به تبعید نویسنده و ترکان جوان منجر شد
- نوآوری در مفهوم وطن: نامق کمال برای اولین بار مفهوم وطن را نه作为 سرزمین تحت امپراتوری، بلکه作为 تعلقی اخلاقی و عاطفی تعریف کرد
- مقایسه با تاریخ ایران: سخنرانان به شباهتهای این اثر با تاریخ معاصر ایران اشاره کردند
- پیشگامی در تئاتر: این اثر بنیانگذار تئاتر مدرن ترکی و الگویی برای نمایشنامهنویسان منطقه شد
- میراث پایدار: نمایشنامه تا امروز به عنوان یکی از مهمترین آثار نمایشی ترکیه شناخته میشود
"استبداد در تاریخ تئاتر عثمانی درواقع با همین نمایشنامه کلید میخورد، چون حکومت به این فکر میافتد که حالا آنها را سانسور کند."
"این متنی است که همه را به وطندوستی دعوت میکند. گاهی اشتباه میشود و این متن را به ترکگرایی متهم کردهاند."
این نشست نقد و بررسی نشان داد که چگونه یک اثر ادبی میتواند نه تنها بر فرهنگ یک کشور، بلکه بر تحولات سیاسی و اجتماعی آن تأثیر بگذارد و مفاهیمی چون ملیگرایی و آزادیخواهی را شکل دهد.




