نازی آباد یا تیک تاک؟ مسئله این است!
مقاله‌ای درباره مفهوم «فن‌تنیدگی» و تأثیر فناوری بر هویت انسانی. نویسنده با ارائه نمونه‌هایی مانند برون‌سپاری حافظه و مسیریابی، ضرورت سواد فناوری در مدارس را بررسی می‌کند.
فن‌تنیدگی: درهم‌تنیدگی انسان و فناوری
این مقاله به بررسی مفهوم «فن‌تنیدگی» می‌پردازد؛ پدیده‌ای که در آن مرز بین انسان و فناوری به قدری محو شده که تفکیک آن دو ناممکن می‌نماید. نویسنده با اشاره به برون‌سپاری توانایی‌های شناختی مانند حافظه، مسیریابی و حتی تصمیم‌گیری به ابزارهای دیجیتال، هشدار می‌دهد که در صورت عدم آگاهی، از «کاربر ابزار» به «ابزار ابزار» تبدیل خواهیم شد.
- حافظه و محاسبات: نسل امروز برای یادآوری شماره تلفن یا تاریخ‌ها به جای مغز از گوشی هوشمند استفاده می‌کند.
- مسیریابی: اپلیکیشن‌های نقشه‌خوان، توانایی جهت‌یابی فضایی انسان را تضعیف کرده‌اند.
- هویت دیجیتال: عضویت در شبکه‌های اجتماعی گاه مهم‌تر از هم‌محلگی یا هم‌شهری بودن شده است.
- تصمیم‌گیری: پیامک‌های تبلیغاتی و الگوریتم‌های پیشنهاددهنده بر انتخاب‌های ما تأثیر مستقیم می‌گذارند.
- تولید محتوا: هوش مصنوعی در فرآیند تفکر، نقد و نوشتن介入 کرده و «ذهن گسترش‌یافته» خلق کرده است.
نویسنده معتقد است: «در عصر فوران فناوری، سواد فناوری کمک می‌کند تا همچنان یک انسان به معنای دقیق کلمه باشیم و بمانیم.»
راهکار پیشنهادی: مجتبی لشکربلوکی «سواد فناوری» را به عنوان مهارت محوری معرفی می‌کند که سه بُعد دارد: درک مفهومی فناوری، کاربست عملی آن و ارزیابی انتقادی آثار اخلاقی و اجتماعی. وی تأکید می‌کند آموزش این سواد از دبستان و دبیرستان ضروری است.
