بازار آب: راهحل معضل کمآبی یا انتقال بار به مردم؟
مقالهای از عباس محمدی درباره طرح جدید وزارت نیرو برای ایجاد «بازار بهرهوری آب» که با الگوبرداری از بازار کربن طراحی شده است. نویسنده به نقد این طرح پرداخته و خطرات تبدیل آب به کالای بورسی و تأثیر آن بر حقوق عمومی را بررسی میکند.
بازار آب و چالشهای مدیریت منابع آبی
مقاله عباس محمدی به بررسی طرح جدید وزارت نیرو برای مدیریت کمآبی از طریق «سازوکار بازار بهرهوری آب» میپردازد. این طرح با الهام از بازار کربن طراحی شده و بر اساس آن برای مصرفکنندگان سطح بهرهوری تعیین میشود. مصرف تا این سطح با قیمت پایین صورت میگیرد و برای فراتر از آن، نیاز به خرید «گواهی صرفهجویی» از بورس خواهد بود. نویسنده معتقد است این رویکرد میتواند منجر به کالایی شدن آب - به عنوان حقی همگانی - شده و بار اقتصادی آن را به دوش مردم عادی بیندازد.
- انتقاد از مبانی طرح: محمدی بورس را مبتنی بر «توهمفروشی» و قابل دستکاری توسط قدرتهای بزرگ اقتصادی میداند
- خطر انتقال بار مصرف: احتمال انتقال سهمیه آب از مصرفکنندگان خرد به شرکتهای بزرگ و افزایش هزینه برای عموم
- شکست بازار کربن: آمارهای جهانی نشان میدهد بازار کربن نتوانسته از افزایش انتشار گازهای گلخانهای جلوگیری کند
- فساد ساختاری: در نظام اداری فاسد، امکان شکلگیری بازار آب سالم و منصفانه دور از ذهن است
محمدی هشدار میدهد: «قدرتمندان بازار یا دولت با تعیین سطح بهرهوریهای دلخواه، سهم بزرگی از آنچه حق طبیعی همگان است را در اختیار مصرفکنندگان بزرگ آب قرار میدهند.»
نویسنده تأکید میکند که راهحل واقعی، توقف طرحهای سدسازی، ارزیابی مستقل پروژههای موجود، مبارزه با فساد و استقرار حکمرانی خوب پیش از اجرای چنین بازارهای پیچیدهای است.
