اثر ژانویه بر قیمت دلار و ریشههای سهگانه این پدیده در بازار ارز ایران
بازار ارز ایران با جهش قیمت دلار مواجه شده که عامل اصلی آن افزایش تقاضای فصلی در آستانه سال نو میلادی و پدیده اثر ژانویه است. این الگوی تکراری هرسال بازار را تحت فشار قرار میدهد و سه ریشه اصلی دارد.
اثر ژانویه و تأثیر آن بر بازار ارز ایران
بازار ارز ایران در روزهای اخیر با جهش قیمتی جدیدی مواجه شده است که علیرغم همزمانی با سیگنالهای سیاسی و نوسانات منطقهای، عامل اصلی آن افزایش تقاضای فصلی در آستانه سال نو میلادی و پدیده معروف اثر ژانویه به همراه انتظارات تورمی عنوان شده است. دلار آزاد از محدوده ۱۱۴ هزار تومان به مرز ۱۱۹ هزار تومان رسیده و حرکت مشابهی در بازارهای منطقهای مانند دلار هرات و درهم امارات مشاهده میشود که نشان از فعالشدن تقاضای فصلی در سطح منطقه دارد.
- تسویهحسابهای تجاری پایان سال: واردکنندگان و شرکتها برای بستن سال مالی، بدهیها و پرداختهای دلاری خود را انجام میدهند.
- سفارشگذاری کالای زمستانی و ابتدای سال: بسیاری از واردکنندگان موجودی فصل زمستان و نیازهای سال آینده را در آذر و دی نهایی میکنند.
- جهش سفرهای خارجی: افزایش سفرهای کاری و خانوادگی ایرانیها در آذر و دی برای تعطیلات کریسمس یا امور تجاری.
تحلیلگران معتقدند آنچه در ظاهر بهعنوان نوسان بازار داخلی دیده میشود، در واقع بازتاب یک چرخه جهانی و منطقهای است.
جهش اخیر دلار حاصل مجموعهای از عوامل داخلی و خارجی است، اما مهمترین نیروی محرک آن افزایش تقاضای فصلی پایان سال میلادی است.
این چرخه امسال به دلیل نااطمینانیهای سیاسی و تورمی با شدت بیشتری ظاهر شده و الگویی تکراری در بازار ارز ایران ایجاد کرده است.
