چرخش جنبش جنگل از مخالفت با روسیه تا حمایت تمامقد از آن
تحلیل تحولات جنبش جنگل به رهبری میرزا کوچک خان از تقابل با روسیه و انگلیس تا نزدیکی به روسیه کمونیستی بر اساس اسناد تاریخی و روزنامه جنگل
تحول ایدئولوژیک جنبش جنگل
جنبش جنگل به رهبری میرزا کوچک خان در دوره نخست فعالیت خود (۱۳۳۳-۱۳۳۸ ه.ق) ماهیتی کاملاً ضداستعماری داشت و با اقدامات روسیه تزاری و انگلیس به شدت مخالفت میکرد. این جنبش با هدف بیرون راندن نیروهای اشغالگر و کسب استقلال ملی ایران شکل گرفت. وقوع انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در روسیه امیدهایی برای تغییر رویه این کشور ایجاد کرد، اما استمرار حضور نیروهای روس در شمال ایران باعث تداوم انتقادات جنبش شد.
- دوره اول: تقابل کامل با روسیه تزاری و انگلیس با محوریت استقلالطلبی
- تغییر مشی: پس از انقلاب اکتبر و وعدههای روسیه کمونیستی
- جدایی یاران: کنارهگیری دکتر حشمت و حاج احمد کسمایی از جنبش
- فشار انگلیس: لغو پیمان متارکه و اولتیماتوم پنج روزه
- نزدیکی به روسیه: همکاری با حزب کمونیست و تشکیل حکومت موقت جمهوری
"جنگلیها میگویند ایران مال ایرانی است. دست اغیار باید از استیلا به این مملکت قطع شود" - روزنامه جنگل
"مسلح شدن جنگلیها، فداکاری جنگلیها، فقط برای تقویت دولت و حفظ مملکت است" - روزنامه جنگل
این تحول ایدئولوژیک ناشی از شرایط پیچیده سیاسی ایران در دوران قاجار و فشارهای خارجی بود که جنبش جنگل را از موضع ضداستعماری به سمت اتحاد با یکی از قدرتهای خارجی سوق داد.
