مجازات زنان قاجاری با قیچی کردن گیس و رسوم آرایشی دوره ناصری

رسوم آرایشی و مجازات زنان در دوره قاجار

خاطرات مونس‌الدوله، ندیمه انیس‌الدوله سوگلی ناصرالدین‌شاه، تصویر دقیقی از آداب آرایش و زندگی زنان در دوره قاجار ارائه می‌دهد. در این دوران، گیس بلند نماد اصلی زیبایی زنانه محسوب می‌شد و مراقبت از آن با روش‌های پیچیده‌ای همراه بود. زنان برای حفظ و تقویت موهای خود از روش‌های خاصی مانند حنا بستن با گلاب یا آب چاه استفاده می‌کردند و پس از آن حتماً باید رنگ می‌بستند تا قرمزی حنا به سیاهی تبدیل شود.

• حنا و رنگ بستن به صورت محرمانه انجام می‌شد زیرا اعتقاد داشتند اگر کسی تخم جارو را در رنگ بریزد، زن سیاه‌بخت می‌شود
• گیس بافتن تا ۲۴ رشته انجام می‌شد و به هر تار گیس سکه طلا یا نقره می‌بستند
• استفاده از گیس مصنوعی برای بلندتر نشان دادن موها رواج داشت
• قی‌قی پروانه از زرورق برای تزئین زلف‌های جلو ساخته می‌شد
• عرقچین‌های زری و اطلس برای نمایش بهتر آرایش سر استفاده می‌شد

"شهرت داشت اگر تخم جارو را ریز بکوبند و توی کیسه حنا بریزند، زن سیاه‌بخت می‌شود" "یکی از مجازات‌های معمول، قیچی کردن گیس زنان بود و اصطلاح گیس‌بریده فحش رایجی محسوب می‌شد"

این خاطرات نه تنها جنبه‌های فرهنگی و آرایشی، بلکه فشارهای اجتماعی و رقابت‌های درون حرمسرا را نیز آشکار می‌سازد. زنان برای محافظت از زیبایی خود مجبور بودند دائماً مراقب توطئه‌های احتمالی باشند، به ویژه از سوی هوو یا بستگان نامناسب که ممکن بود با افزودن موادی مانند زرنیخ به رنگ و حنا، باعث ریزش موی رقیب شوند.