قصه پرفراز و نشیب مسجد اردبیلی‌ها در محله سنگلج تهران

مسجد اردبیلی‌ها؛ یادگار تاریخی سنگلج

مسجد اردبیلی‌های چاله‌حصار از جمله مساجد معتبر محله سنگلج تهران به شمار می‌رود که پیشینه آن به سال ۱۲۱۲ قمری و دوره فتحعلی‌شاه قاجار بازمی‌گردد. بانی این بنا آغامحمد بن سیفعلی از خواجگان نزدیک به شاه بود که استطاعت ساخت بنای عام‌المنفعه را داشت.

• سید محمد طباطبایی، روحانی مشروطه‌خواه، در جوانی امام جماعت این مسجد بود و مجالس وعظ برپا می‌کرد
• مسجد اصلی در گودی واقع شده بود و پلکان زیادی داشت که باعث متروک شدن آن شد
• اردبیلی‌های مقیم تهران در دوره پهلوی اول زمین مسجد را خریداری و مسجد جدیدی ساختند
• استاد حسین لرزاده نظارت بر ساخت مسجد جدید را بر عهده داشت
• معماری مسجد ترکیبی از عناصر سنتی و مدرن با ستون‌های آهنی بلژیکی است

"اهالی محل روایت کرده‌اند که شمار زیاد پله‌های مسجد باعث شد تا مردم بیشتر به مسجد حاج رجبعلی مراجعه کنند"

"ساخت بناهای خیریه همچون مسجد و مدرسه، در میان خواجگان درباری که عملاً نمی‌توانستند بازماندگانی داشته باشند، امری معمول بود"

مسجد کنونی دارای ویژگی‌های معماری منحصر به فردی شامل ایوان ورودی، صحن و شبستان با سقفی بلند بر روی ۱۲ ستون مدور است. تزیینات کاشی‌کاری هفت‌رنگ و محراب مرمرین از زیبایی‌های این بنای تاریخی محسوب می‌شوند.