چرا نبوغ فیلسوفان مسلمان به تولد علوم مدرن نینجامید؟
کتاب «نگاهی به سیر و سرانجام فلسفه و کلام اسلامی» به تحلیل دلایل عدم رشد علوم مدرن در جهان اسلام میپردازد. نویسنده معتقد است آمیختگی کلام اسلامی با عرفان و شکلگیری حکمت متعالیه، فلاسفه را از رویکرد به علوم تجربی بینیاز کرد.
علل عدم ظهور علوم مدرن در جهان اسلام
کتاب «نگاهی به سیر و سرانجام فلسفه و کلام اسلامی» اثر احمد کاظمیموسوی به بررسی دلایل تاریخی عدم تبدیل سنت عقلانی اسلامی به علوم مدرن میپردازد. نویسنده معتقد است که فلسفه اسلامی با آمیختگی با کلام اسلامی و عرفان الهی به سمت حکمت متعالیه حرکت کرد که خود را از علوم تجربی و معرفتشناسی جدید بینیاز میدید.
- فلسفه یونانی به سرعت به "مادر علوم اسلامی" تبدیل شد
- آمیختگی کلام با عرفان به شکلگیری حکمت متعالیه انجامید
- حکمت نظری جایگاه برتری نسبت به علوم تجربی پیدا کرد
- تجربهگرایی چهرههایی مانند رازی و ابنهیثم نتوانست به سنت پایدار تبدیل شود
- مواجهه با مدرنیته اروپایی نتوانست جریان اصلی فلسفی را تغییر دهد
"عمر سرافرازی فلسفه با همه همساز شدنش با مبانی شرع و ایمان کوتاه بود، چون همان کلام اسلامی با آمیخته شدن به عرفان الهی حکمت متعالی والایی از وجودشناسی عرضه داشت که حکیمان متأخر را از هرگونه رویکرد به علوم تجربی و معرفتشناسی جدید بینیاز میکرد."
"این 'احساس بینیازی' یکی از کلیدهای فهم سرنوشت فلسفه در جهان اسلام است که باعث شد علوم تجربی و حکمت عملی به حاشیه رانده شوند."
این تحلیل تاریخی نشان میدهد که چگونه اولویت دادن به مباحث وجودشناختی و الهیاتی مانع از توسعه علوم تجربی و عقلانیت مدرن در جهان اسلام شد.
