هنرمندی در تبعید؛ سالهای دوری بهرام بیضایی
بهرام بیضایی سالهاست که در تبعید زندگی میکند. این مقاله به زندگی و آثار این کارگردان و نمایشنامهنویس برجسته ایرانی میپردازد که به دلیل محدودیتها و سانسور چندین بار ایران را ترک کرد ولی همواره به هنر ایران وفادار مانده است.
زندگی و آثار بهرام بیضایی در تبعید
بهرام بیضایی، یکی از برجستهترین چهرههای سینما و تئاتر ایران، اکنون ۸۷ ساله شده و پانزدهمین سال دوری از وطن را سپری میکند. او که در خانوادهای اهل ادب متولد شد، از کودکی به سینما و ادبیات علاقه داشت و تحت تأثیر نویسندگان مدرنی مانند صادق هدایت قرار گرفت. فعالیت سینمایی بیضایی با فیلم کوتاه «رگبار» در سال ۱۳۵۱ آغاز شد و آخرین فیلم او «سگکشی» بیش از دو دهه پیش اکران شد.
- بیضایی به دلیل سانسور و محدودیتها چندین بار ایران را ترک کرد
- آثار مهمی مانند «مرگ یزدگرد»، «باشو، غریبه کوچک» و «شاید وقتی دیگر» را خلق کرد
- در تبعید نیز به نوشتن نمایشنامههایی مانند «جنگنامه غلامان» ادامه داد
- بارها با نوشتن نامههای سرگشاده به سانسور آثارش اعتراض کرد
- نمایشهایی مانند «بانو آئویی» و «کارنامه بندار بیدخش» را در ایران روی صحنه برد
بیضایی تأکید کرد: "هیچ سازندهای نباید خود را سانسورچی اثر خود کند و هیچ مقام اداری حق ندارد بدون دلیل منطقی نمایش فیلمی را محدود کند."
او در سخنرانی تاریخی خود گفت: "نویسنده و هنرمند باید فراتر از انتظارات موجود سخن بگوید و به پرسشهایی بپردازد که جامعه حتی نمیداند میخواهد."
با وجود سالها دوری از وطن، بیضایی همواره به هنر ایران وفادار مانده و آثارش تأثیر عمیقی بر فرهنگ و هنر ایرانی گذاشته است. او هنرمندی صاحب سبک است که اگر در جای دیگری متولد شده بود، جایگاهی کاملاً متفاوت داشت.
