چرا بهار عربی به زمستان عربی تبدیل شد؟/ چهار رهبر با بیش از یک قرن حکومت
تحلیل کارشناسی درباره دستاوردها و ناکامیهای بهار عربی پس از ۱۵ سال؛ بررسی تأثیر این تحولات بر تغییر رهبران کهنسال منطقه و پیامدهای فعلی شامل جنگهای داخلی و مهاجرت گسترده.

تحلیل بهار عربی پس از ۱۵ سال
پانزده سال از آغاز بهار عربی میگذرد، تحولی بزرگ که ابتدا با امید به دموکراسی همراه بود اما به سرعت به زمستان عربی تبدیل شد. این تحولات باعث کنار رفتن رهبران کهنهکاری شد که جمعاً بیش از یک قرن در قدرت بودند؛ معمر قذافی، حسنی مبارک، علی عبدالله صالح و بشار اسد. بهار عربی نشان داد که خواست دموکراسی در خاورمیانه مسیر دشواری دارد و با چالشهای عمیقی روبرو است.
- نخستین ثمره: کنار زدن رهبرانی که "به صندلی چسبیده بودند" و تقویت احساس عدم امنیت در میان نخبگان حاکم
- ناکامیها: جنگهای داخلی در لیبی، یمن و سودان؛ دخالت خارجی و رقابتهای قومی
- مهاجرت گسترده: ۵۹ درصد تحصیلکردگان تونسی قصد بازگشت ندارند؛ مهاجرت سالانه هزاران نفر به اروپا
- نقش جوانان و زنان: نمایش قدرت تودهها و حضور مؤثر زنان و نسل جوان در تحولاتی مانند سودان ۲۰۱۹
"بهار عربی موجب شد در نخبگان سیاسی حاکم تغییراتی رخ دهد و احساس عدم امنیت را در میان آنان تقویت کند."
"امروزه شایع است که همه به ناکامیهای بهار عربی اشاره میکنند و خواست دموکراسی در هیچیک از کشورهای منطقه به ثمر نرسید."
این تحولات اگرچه به توسعه سیاسی-اقتصادی سریع منجر نشد، ولی توانایی نسل جدید و نقش رسانههای نوین را به نمایش گذاشت، امری که در هر برنامهریزی آینده باید مورد توجه قرار گیرد.



