از حمد الهی تا حقیقت بندگی؛ رازهای خطبه اول نهجالبلاغه
خطبه اول نهجالبلاغه که «فاتحةالکتاب» حکمت علوی شناخته میشود، با حمد خداوند آغاز شده و انسان را از شناخت نعمتها تا فهم جایگاه خود در هستی و مسیر بندگی راهنمایی میکند. این تحلیل به بررسی محتوای عمیق این خطبه و مفاهیم الهی آن میپردازد.
رازهای خطبه اول نهجالبلاغه
خطبه اول نهجالبلاغه به عنوان «فاتحةالکتاب» حکمت علوی شناخته میشود که با حمد و ستایش خداوند متعال آغاز میگردد. این خطبه انسان را از شناخت نعمتهای بیپایان الهی تا فهم جایگاه خود در هستی و مسیر بندگی رهنمون میسازد. حجتالاسلام صبرآمیز در تحلیل این خطبه تأکید میکند که حمد خداوند سرآغاز هر کار مهمی است و شناخت کمالات هستی انسان را به حقیقت بندگی نزدیک میکند.
- خطبه اول نهجالبلاغه شامل مباحث عمیقی مانند آفرینش جهان، نقش فرشتگان، خلقت حضرت آدم(ع) و بعثت انبیاء است
- امیرالمؤمنین علی(ع) کسی است که پیامبر(ص) هزار باب علم به روی او گشودند
- مفهوم حمد و شکر دارای ابعاد زبانی، قلبی و عملی است
- نعمتهای الهی قابل شمارش نیستند و جهان کتابی زنده از مواعظ الهی است
- بزرگترین نعمت، خود خداوند است که در اختیار بندگان قرار گرفته است
“الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا یَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا یُحْصِی نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ” - حمد مخصوص خدایی است که گویندگان به مدحش نمیرسند
“آه از کمی زاد و توشه و درازی راه و عظمت ورودی” - امام علی(ع) با وجود عبادات فراوان باز هم از ناتوانی در ادای حق پروردگار سخن میگفتند
این تحلیل نشان میدهد که خطبه اول نهجالبلاغه دریایی از معارف الهی است که انسان را به شناخت حقیقی خداوند و مسیر بندگی رهنمون میسازد.




