قبرهای سپرده‌ای امانی در روستای هودرج رفسنجان
روستای هودرج رفسنجان دارای قبرهای سپرده‌ای مشابه طبس است که جسد به صورت امانی دفن می‌شود. یکی از این قبور اخیراً باز شده و باقی‌مانده جسد به کربلا منتقل شد. این قبور در حال ثبت ملی هستند.
قبرهای سپرده‌ای: میراث فرهنگی منحصربه‌فرد مناطق کویری ایران
قبرهای سپردنی یا اسپردنی که در گویش کرمانی به آن‌ها «قبرهای سپرده‌ای» گفته می‌شود، بخشی کمتر شناخته‌شده از آیین‌های تدفین در مناطق کویری ایران هستند. این سنت به باور مردگانی بازمی‌گردد که آرزوی دفن در مکان‌های زیارتی مانند کربلا را داشته‌اند اما در میانه راه فوت می‌کردند. تفاوت اصلی این قبور با تدفین‌های رایج در این است که جسد درون زمین قرار نمی‌گیرد، بلکه روی زمین نهاده می‌شود و طاقی از گل یا خشت روی آن ساخته می‌شود.
- این قبور داخل زمین شکافته نمی‌شوند و حکم نبش قبر را ندارند
- در روستای هودرج رفسنجان چهار نمونه از این قبور وجود دارد
- یکی از این قبور حدود یک‌دو سال پیش باز شده و استخوان‌ها به کربلا منتقل شد
- هزینه انتقال یک مورد نزدیک به یک میلیارد تومان بوده است
- این سنت علاوه بر بُعد مذهبی، به عنوان میراث فرهنگی ناملموس شناخته می‌شود
«این افراد وصیت کرده‌اند در مکان‌های مقدس همچون کربلا دفن شوند، بنابراین خانواده‌ها برای عمل به خواسته آن‌ها گاه هزینه‌های سنگینی متحمل می‌شوند.»
قبرهای سپردنی هودرج و کریت نه تنها بازتابی از باورهای دینی هستند، بلکه جلوه‌ای کم‌نظیر از ترکیب آیین، معماری بومی و مفهوم «امانت‌گذاری» در فرهنگ تدفین ایرانی به شمار می‌روند.
