چالش‌های خصوصی‌سازی در ایران: فقدان شفافیت و نظارت پس از واگذاری

چالش‌های اصلی خصوصی‌سازی در ایران

براساس گزارش‌های کارشناسی، خصوصی‌سازی در ایران با دو مشکل اساسی مواجه است: قیمت‌گذاری پشت درهای بسته و فقدان نظارت مؤثر پس از واگذاری. این مشکلات زمینه‌ساز رانت، فساد اقتصادی و افت کیفیت محصولات و خدمات شده‌اند. فرآیند واگذاری شرکت‌های دولتی که با هدف افزایش بهره‌وری و کاهش بار مالی دولت آغاز شد، در عمل به جای تقویت بخش خصوصی مولد، به انباشت مشکلات ساختاری در اقتصاد کشور منجر شده است.

• قیمت‌گذاری غیرشفاف باعث واگذاری دارایی‌های ملی با قیمت‌های پایین‌تر از ارزش واقعی
• نبود سیستم نظارتی کارآمد برای ارزیابی عملکرد شرکت‌های واگذار شده
• تخلف خریداران در حفظ اشتغال و توسعه تولید بدون برخورد جدی
• حضور بازیگران غیرمولد و شبه‌دولتی در فرآیند واگذاری‌ها
• کاهش سرمایه‌گذاری در نوسازی تجهیزات و افت توان رقابتی بنگاه‌ها

"نبود سامانه‌های شفاف افشای اطلاعات باعث شده گروه‌های خاص به داده‌های مالی دقیق دسترسی پیدا کنند" "حلقه مفقوده خصوصی‌سازی، نبود سیستم کارآمد ارزیابی عملکرد شرکت‌های واگذار شده است"

کارشناسان پیشنهاد می‌کنند با ایجاد سامانه شفاف‌سازی قیمت‌گذاری، تشکیل واحدهای نظارتی مستقل و افزایش ضمانت اجرای تعهدات قراردادی، این روند اصلاح شود.