تورم از کجا می‌آید؟ روایت ساده از گرانی‌های هرروزه

تورم ساختاری در ایران: چرایی و راهکارها

تورم در ایران یک پدیده ساختاری است که ریشه در عوامل متعددی دارد. در ساده‌ترین تعبیر، وقتی دولت بیش از اندازه پول چاپ می‌کند ولی در برابرش کالا و خدماتی تولید نشود، قیمت‌ها بالا می‌روند. بانک مرکزی برای جبران کسری بودجه دولت، اسکناس جدید به اقتصاد تزریق می‌کند که در ظاهر مشکل نقدینگی را حل می‌کند اما در واقع تورم را در بدن اقتصاد پخش می‌کند.

عوامل اصلی تورم در ایران

• کسری بودجه دولت: هزینه‌های سنگین در برابر درآمد محدود نفتی و مالیاتی
• نرخ ارز: کاهش ارزش ریال باعث تورم وارداتی می‌شود
• تضعیف تولید: فضای نامناسب کسب‌وکار و هزینه بالای تولید
• انتظارات تورمی: پیش‌بینی مردم از افزایش قیمت‌ها که خود منجر به گرانی می‌شود
• تحریم‌ها: افزایش هزینه تجارت خارجی و مانع ورود سرمایه و فناوری
• سیستم بانکی: وام‌های کلان بدون پشتوانه واقعی

"تورم ایران حاصل یک زنجیره است: چاپ پول → کسری بودجه → کاهش ارزش پول ملی → ضعف تولید → تقویت انتظارات تورمی"

"تا وقتی سیاست‌گذار به مردم اعتماد نمی‌دهد و مردم نیز به وعده‌های اقتصادی باور ندارند، هر برنامه ضدتورمی فقط مُسکن موقتی است"

راهکارهای اساسی برای مهار تورم شامل استقلال واقعی بانک مرکزی، انضباط در بودجه‌بندی دولت، افزایش درآمد پایدار از مالیات، اصلاح ساختار تولید، یکسان‌سازی نرخ ارز و هدایت درآمد نفت به سرمایه‌گذاری تولیدی است. این مسیر دشوار اما تنها راه پایدار خروج از چرخه گرانی است.