عرفان و معنویت دو روی یک حقیقت واحد
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) در نشست معنویت پژوهشی تأکید کرد که عرفان و معنویت دو روی یک سکه هستند؛ عرفان بر معرفت حضوری و شهودی تأکید دارد و هر دو به حقیقت واحد اشاره می‌کنند.
رابطه عرفان و معنویت در نشست پژوهشی
حجت‌الاسلام ابوالفضل ساجدی در نشست معنویت پژوهی گروه ادیان مؤسسه امام خمینی(ره) به تبیین رابطه عمیق بین عرفان و معنویت پرداخت. وی معنویت را «پیوند باطن انسان با سطحی از باطن جهان» تعریف کرد که می‌تواند شامل تمامی ادیان الهی و حتی دیدگاه‌های غیردینی شود. در ادیان الهی، این پیوند به عمیق‌ترین ساحت باطن جهان یعنی خدای واحد مرتبط می‌شود.
- معنویت می‌تواند اختیاری یا غیراختیاری باشد و منشأ پیوند غیراختیاری فطرت الهی انسان است
- قرب الهی دارای ابعاد گوناگون تکوینی، اعتباری و تشریفاتی است
- عرفان به معنای شناخت شهودی خداوند است و بر دو رکن «بیان توحید» و «بیان موحد» استوار است
- عرفان نظری از طریق عقل سامان می‌یابد اما موضوع آن یافته‌های شهودی است
- تجارب عرفانی منحصر به ادیان توحیدی نیست و در آیین‌های شرقی نیز مشاهده می‌شود
«عرفان و معنویت دو روی یک سکه‌اند؛ عرفان بر معرفت حضوری و شهودی تأکید دارد»
«اگر عقل حجت نباشد، نمی‌توان به دین تمسک جست. حجیت روش عقلی وابسته به دین نیست»
ساجدی تأکید کرد که اشتراکات عرفانی بین ادیان مختلف ناشی از فطرت مشترک بشری است نه اقتباس از یکدیگر. وی همچنین به چهار سطح رابطه بین انسان و جهان اشاره کرد و کاستی علوم تجربی در پرداختن به مراتب باطنی را نشانه نیاز بشر به وحی دانست.