روایت بانک مرکزی از تورم مزمن؛ تقابل نقدینگی و نرخ ارز
بانک مرکزی در تحلیل جدید خود تأکید کرده که ریشه اصلی تورم نه تنها رشد نقدینگی، بلکه نوسانات نرخ ارز و شوکهای بیرونی پس از سال ۱۳۹۷ بوده و کنترل تورم نیازمند هماهنگی بین دستگاههای اقتصادی است.
روایت بانک مرکزی از عوامل تورم مزمن
بانک مرکزی ایران در تحلیل جدید خود از ریشههای تورم مزمن پرده برداشته و تأکید کرده که منشأ اصلی جهش قیمتها نه تنها رشد نقدینگی، بلکه نوسانات نرخ ارز و شوکهای بیرونی پس از سال ۱۳۹۷ بوده است. علیرضا محمدی، مدیر اداره تحقیقات بانک مرکزی، در همایش «مهار تورم و مداخله ارزی» بیان کرد که تورم در سالهای اخیر محصول انفجار انتظارات تورمی و نوسانات ارزی بوده که از کنترل سیاستگذار خارج بودهاند.
- دو رویکرد متفاوت در تحلیل تورم: گروه اول رشد نقدینگی را عامل اصلی میدانند، در حالی که گروه دوم بر نقش محوری نوسانات ارزی تأکید دارند -(هدفگذاری تورمی که از سال ۱۳۹۹ با نرخ ۲۲ درصد آغاز شد، به دلیل فقدان الزامات فنی ناکام ماند -(رشد نقدینگی در نیمه دوم ۱۴۰۳ به ۲۹.۱ درصد رسید که ناشی از اختلاف نظر بین وزارت اقتصاد و بانک مرکزی بود -(ذخایر طلا بانک مرکزی به عنوان بیمه اقتصادی در شرایط پرریسک منطقهای تقویت شده است -(ارز ترجیحی حدود ۷.۵ میلیارد دلاری برای کالاهای اساسی و دارو تأمین شده که اثر مثبت بر تورم خوراکیها داشته است
محمدی تأکید کرد: “از سال ۹۷ تاکنون انتظارات ارزی و شوکهای سیاسی عملاً بر تورم سوار شدهاند و از کنترل سیاستگذار خارج بودهاند.”
او در مورد ارز ترجیحی هشدار داد: “اثر حذف آن از کالاهای اساسی به خدمات منتقل میشود و بازندگان اصلی خانوارهای کمدرآمد خواهند بود.”
کنترل تورم نیازمند انضباط پولی و ارزی توأمان است و تا زمانی که بین دستگاههای اقتصادی درباره اولویت رشد یا ثبات اتفاق نظر وجود نداشته باشد، هر سیاست ضدتورمی نیمهکاره خواهد ماند.
