مناطق آزاد ایران هنوز با استانداردهای جهانی فاصله دارند

مناطق آزاد ایران و چالش‌های پیش‌رو

کارشناس ارشد مناطق آزاد تجاری، کمال ابراهیمی کاوری، در تحلیل وضعیت مناطق آزاد ایران تأکید کرد که این مناطق با وجود مزایای جغرافیایی و انسانی، هنوز نتوانسته‌اند به استانداردهای جهانی دست یابند. وی با اشاره به نمونه‌های موفق جهانی مانند دوبی، سنگاپور و چین، خاطرنشان کرد که مناطق آزاد در این کشورها با ایجاد اکوسیستم‌های رقابتی، جذب سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی و توسعه صادرات، نقش کلیدی در رشد اقتصادی ایفا کرده‌اند. در مقابل، مناطق آزاد ایران به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب، بی‌ثباتی در سیاست‌های ارزی و تجاری، ناهماهنگی نهادی و تغییرات مدیریتی پی‌درپی، از کارکرد اصلی خود فاصله گرفته‌اند.

• نبود زیرساخت‌های مدرن و تأثیر آن بر کاهش رقابت‌پذیری
• بی‌ثباتی سیاست‌های اقتصادی به عنوان عامل اصلی عقب‌ماندگی
• وابستگی شدید به تصمیم‌های مرکزی و محدودیت‌های بوروکراتیک
• تبدیل شدن به مراکز وارداتی به جای پایگاه‌های صادراتی
• عدم توجه کافی به توسعه بین‌المللی و تمرکز بر نگاه اداری محلی

ابراهیمی کاوری گفت: «مناطق آزاد در جهان بر اساس رقابت، شفافیت و تسهیل سرمایه‌گذاری عمل می‌کنند، در حالی‌که در ایران همچنان با محدودیت‌های بوروکراتیک مواجه‌اند.»

وی در ادامه افزود: «برای عبور از شرایط موجود، ضروری است فلسفه وجودی مناطق آزاد بازتعریف شود و از نگاه سنتی معافیت‌محور به سمت مدل‌های نوین توسعه‌محور حرکت کرد.»

تحقق این اهداف مستلزم استقلال مدیریتی واقعی، نظام مالی شفاف و حضور فعال سرمایه‌گذاران بین‌المللی است. تنها در این صورت است که مناطق آزاد ایران می‌توانند به مأموریت اصلی خود بازگردند و به قلب تعاملات اقتصادی جهانی راه یابند.