«جامی» گوهری برخاسته از جام، خفته در هرات

نورالدین عبدالرحمان جامی: خاتم‌الشعرای فارسی

نورالدین عبدالرحمان جامی یکی از برجسته‌ترین شاعران، نویسندگان و عارفان ایرانی در قرن نهم هجری قمری است که در ۲۴ آبان ۷۹۳ شمسی در خرگرد جام متولد شد. این ادیب بزرگ به افتادگی و گشاده‌رویی شهرت داشت و با وجود زندگی بسیار ساده، هرگز به مدح زورمندان نپرداخت. جامی تحصیلات خود را در هرات ادامه داد و به حلقه مریدان سعدالدین محمد کاشغری نقشبندی پیوست، تا جایی که پس از مرشدش به عنوان خلیفه طریقت نقشبندیه انتخاب شد.

• آثار مهم او شامل بهارستان، هفت اورنگ و دیوان اشعار است
• به او لقب «خاتم‌الشعرا» داده‌اند به معنای پایان‌دهنده شعر کلاسیک فارسی
• شاهان بزرگی مانند سلطان حسین بایقرا و علیشیر نوایی ارادتمند او بودند
• در سمرقند با ذکاوت خود استادان را تحت تأثیر قرار داد

استادش قاضی‌زاده رومی می‌گفت: «تا بنای سمرقند است هرگز به جودتِ طبع و قدرتِ تصوُّفِ این جوانِ جامی، کسی از آبِ آمویه گذر نکرد.»

از تحفة الاحرار: «زاغی از آنجا که فراغی گزید • رخت خود از باغ به راغی کشید»

جامی در ۲۷ آبان ۸۷۱ شمسی در ۸۱ سالگی در هرات درگذشت و در کنار مقبره استادش به خاک سپرده شد. آرامگاه او تاکنون زیارتگاه عام و خاص بوده و یادآور جایگاه والایش در تاریخ ادبیات و عرفان ایران است.