دو فرش اردبیلی در موزه‌های لس‌آنجلس و ویکتوریا
فرش‌های شاهکار صفوی اردبیل که در موزه‌های لندن و لس‌آنجلس نگهداری میشوند، نمونه معاصر آن نیز در موزه شیخ صفی‌الدین اردبیلی به نمایش درآمده است. این فرش‌های تاریخی از ارزش هنری و فرهنگی بینظیری برخوردارند.
فرش اردبیلی: شاهکار دوره صفوی
فرش اردبیل که در دوره شاه طهماسب اول بافته شد، یکی از مهم‌ترین فرش‌های تاریخی جهان محسوب می‌شود. این فرش که به صورت جفت تولید شده، امروزه در موزه‌های معتبر جهانی نگهداری می‌شود. نمونه بزرگ‌تر در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن و نسخه دوم در موزه هنر لس‌آنجلس قرار دارد. این فرش‌ها در سال‌های ۱۵۳۹ تا ۱۵۴۰ میلادی و به سفارش دربار صفوی برای آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی بافته شدند.
- ویژگی‌های هنری: دارای ۲۶ میلیون گره، ۱۰ رنگ طبیعی و طرح یکپارچه با مدالیون مرکزی
- کتیبه تاریخی: شامل شعر، امضای «مقصود کاشانی» و تاریخ ۹۴۶ هجری قمری
- طرح و نقش: ترکیبی از طوماری‌های گل و برگ، اشکال ابری و چراغ‌های آویزان
- نگهداری ویژه: در موزه لندن با سیستم روشنایی کنترل‌شده حفظ می‌شود
- نسخه معاصر: فرش بازتولید شده در موزه شیخ صفی‌الدین اردبیلی به نمایش گذاشته شده است
ویلیام موریس این فرش را «کمال بی‌نظیر از نظر منطقی و زیبا» توصیف کرد. اعتقاد بر این است که تفاوت اندازه چراغ‌ها نشان‌دهنده این باور است که «کمال فقط متعلق به خداست».
این فرش نه تنها نماد هنر فرشبافی ایران، بلکه گواهی بر تاریخ غنی فرهنگی این سرزمین است.
