هوش مصنوعی و تهدید کتابخوانی: آیا شاهد خودکشی تدریجی AI هستیم؟
تحلیل تاثیر هوش مصنوعی بر کاهش سرانه مطالعه در ایران و جهان. بررسی پارادوکس تاریخی فناوری که برای رشد به کتاب نیاز داشت اما اکنون همان منبع حیاتی را تهدید می‌کند.
تاثیر هوش مصنوعی بر فرهنگ کتابخوانی
وضعیت کتابخوانی در جهان با ظهور هوش مصنوعی در حال تغییر اساسی است. آمارهای اخیر نشان می‌دهد که در برخی کشورها تنها نیمی از مردم یک کتاب کامل خوانده‌اند و این روند در ایران نیز با سرانه مطالعه ۱۲.۲ دقیقه در روز نگران‌کننده است. پژوهشگران هشدار می‌دهند که ما شاهد یک پارادوکس تاریخی هستیم: هوش مصنوعی که برای آموزش به میلیون‌ها کتاب نیاز داشت، اکنون همان منبع حیاتی را تضعیف می‌کند.
- کاهش شدید مطالعه در بین دانش‌آموزان آمریکایی از ۵۳% به ۳۹% در چهار دهه گذشته
- استفاده مدل‌های GPT-4 و Claude از دیتاست‌های حاوی هزاران کتاب برای آموزش
- خطر Model Collapse زمانی که AI روی خروجی‌های خودش آموزش می‌بیند
نائومی بارون: "یک طوفان کامل برای کتابخوانی در حال شکل‌گیری است" قاضی آلساپ: "آموزش AI به‌طور چشمگیری تحول‌آفرین است"
آینده فرهنگ کتابخوانی در دوراهی حساسی قرار دارد. از یک سو ChatGPT با ۳۰۰ میلیون کاربر فعال جای کتاب را می‌گیرد و از سوی دیگر نیاز به حفظ کیفیت داده‌های آموزشی برای نسل بعدی هوش مصنوعی وجود دارد. شاید راه حل در یافتن تعادلی باشد که هم نویسندگان را تشویق کند و هم به نوآوری AI لطمه نزند.
