معماری جدید توسعه محلی؛ از سیاست‌های کلی تا اقدام عملی
طرح ایجاد ستادهای توسعه منطقه‌ای با هدف انتقال اختیارات و طراحی برنامه‌های مبتنی بر داده‌های محلی می‌تواند مدل حکمرانی اقتصادی کشور را دگرگون کند. این طرح به استان‌ها اختیارات بیشتری برای تصمیم‌گیری بر اساس ظرفیت‌های بومی می‌دهد.
معماری جدید توسعه محلی در ایران
طرح ایجاد ستادهای توسعه منطقه‌ای به عنوان یکی از برنامه‌های جدید وزارت اقتصاد، هدف بازطراحی مسیر توسعه استان‌ها و انتقال اختیارات تصمیم‌سازی از سطح ملی به سطوح استانی را دنبال می‌کند. این طرح می‌تواند یکی از مهم‌ترین تحولات ساختاری در نظام برنامه‌ریزی کشور باشد.
ایده اصلی این اقدام بر آن است که سیاست‌های توسعه باید بر پایه داده‌های واقعی، شناخت دقیق از ظرفیت‌های بومی و هماهنگی نهادی در سطح استان شکل گیرد. محمدهادی فاضلی، کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس، معتقد است این ستادها اگر درست اجرا شوند می‌توانند یک تغییر پارادایم در مدل توسعه ایران ایجاد کنند.
- کاهش فاصله میان سیاستگذاری در پایتخت و واقعیت‌های محلی
- افزایش سرعت تصمیم‌گیری و کاهش تأخیرهای اداری
- بهبود هماهنگی نهادی میان دستگاه‌های استانی
- افزایش شفافیت در گزارش‌دهی و تخصیص منابع
- تقویت نقش نخبگان و دانشگاه‌ها در سیاستگذاری
فاضلی تاکید می‌کند: "ظرفیت‌های اقتصادی استان‌ها با یکدیگر تفاوت‌های گسترده دارند. برخی استان‌ها مزیت معدنی دارند، برخی صنعتی، برخی گردشگری و برخی کشاورزی. اما در اغلب برنامه‌ها، این تفاوت‌ها جدی گرفته نشده است."
او همچنین می‌گوید: "توسعه با مشارکت مردمی و بخش خصوصی اتفاق می‌افتد، نه صرفاً با دستور اداری. ستادها باید هم محل تصمیم‌سازی باشند و هم مکانیسم هماهنگی میان بازیگران اقتصادی."
این طرح در صورت اجرای صحیح می‌تواند به کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای، جذب سرمایه‌گذاری خصوصی و ایجاد فضای مناسب برای توسعه متوازن کمک کند.
