تعیین نرخ سوم بنزین منطقی است اما چرا سهمیه نوشماره‌ها حذف شد؟
سه‌نرخی کردن بنزین گامی لازم برای مهار مصرف و ناترازی است، اما حذف یا تعلیق سهمیه خودروهای صفر کیلومتر تصمیمی مبهم است که نیاز به بازنگری دارد.
سیاست سه‌نرخی بنزین و ابهام سهمیه خودروهای نو
دولت چهاردهم با هدف مدیریت مصرف و کاهش ناترازی انرژی، سیستم سه‌نرخی بنزین را اجرا کرده است. این طرح که از نیمه آذرماه آغاز شده، نرخ سوم را برای مصرف بیش از ۱۶۰ لیتر در ماه به ۵,۰۰۰ تومان رسانده است. این تغییر به‌عنوان یک تحول نرم و مؤثر توصیف می‌شود که هدف اصلی آن بازگرداندن یارانه پنهان از پرمصرف‌ها به نفع اکثریت جامعه است.
- عدالت در تخصیص: بیش از ۷۰ درصد خانوارها کمتر از ۶۰ لیتر در ماه مصرف می‌کنند
- تأمین منابع برای نوسازی: بخشی از درآمدها صرف توسعه CNG و تقویت شبکه توزیع می‌شود
- هدف‌گیری مصرف‌گرایی: طرح تنها پرمصرف‌ها را هدف قرار داده و سهمیه پایه حفظ شده است
علیرضا مدبر، کارشناس انرژی: «این سیاست تحول نرم و مؤثری است که پیوند گسسته میان مصرف واقعی و سیگنال قیمتی را برقرار می‌کند.»
مرتضی بهروزی‌فر، کارشناس ارشد انرژی: «حذف سهمیه خودروهای نو خریداری‌شده فاقد هرگونه توجیه است و نیاز به بازنگری دارد.»
ابهام اصلی در حذف سهمیه خودروهای نوشماره (صفر کیلومتر) وجود دارد که به‌عنوان نقطه ضعف سیاست جدید شناخته می‌شود. این تصمیم باعث بی‌عدالتی رفتاری شده و با منطق اصلاحی طرح که هدف آن مدیریت مصرف است، همخوانی ندارد. کارگروهی متشکل از وزارت کشور، وزارت اطلاعات، سازمان برنامه و بودجه و سازمان بهینه‌سازی انرژی در حال بررسی این موضوع هستند. موفقیت کامل طرح سه‌نرخی به حل این ابهام و حفظ حمایت حداقلی یکسان برای همه شهروندان بستگی دارد.
