وقتی ناترازی انرژی به افزایش قیمتها میرسد
فشار زمستانی بر شبکه گاز با محدودیت در صنعت همراه میشود و همین محدودیت، خود را در شاخصهای تولید و سپس تورم مصرفکننده نشان میدهد. ناترازی گاز در ایران از سطح بحران تأمین به عامل تورمزا تغییر ماهیت داده است.
ناترازی گاز؛ محرک تورمی زمستانی در ایران
ناترازی گاز در ایران دیگر تنها یک مسئله فنی نیست، بلکه به عامل محرک تورم تبدیل شده است. این پدیده زمانی رخ میدهد که مصرف زمستانی گاز از ۱۲۰۰ تا ۱۲۵۰ میلیون مترمکعب فراتر میرود، در حالی که تولید روزانه تنها ۱۱۰۰ میلیون مترمکعب است. این اختلاف ۱۰ تا ۱۵ درصدی، صنایع انرژیبر مانند فولاد، پتروشیمی و نیروگاهها را تحت فشار قرار میدهد.
- کاهش ۱۵ تا ۲۵ درصدی گاز صنایع در زمستان ۱۴۰۳
- افزایش ۹.۸ درصدی شاخص قیمت تولیدکننده
- رشد ۲ تا ۲.۵ درصدی تورم مصرفکننده نسبت به روند فصلی
- تأثیر بر زنجیره تولید از نیروگاه تا مصالح ساختمانی
- افزایش هزینه حملونقل و خدمات شهری
مجید قاسمی مهر، کارشناس اقتصاد انرژی مرکز پژوهشهای مجلس تأکید میکند: "تورم زمستانه ایران ریشه در ناترازی ساختاری انرژی دارد."
"وقتی دولت با تعرفههای پایین، مصرف خانگی را بدون کنترل نگه میدارد و همزمان سرمایهگذاری در فازهای جدید گازی متوقف میشود، سیستم انرژی به تنگنا میرسد."
مطالعات نشان میدهد هر ۵ درصد افت در تراز گاز، حدود ۱ درصد رشد در شاخص تولیدکننده و ۰.۷ درصد رشد در شاخص مصرفکننده ایجاد میکند. این چرخه معیوب هر سال تکرار میشود و اقتصاد ایران را به سمت رکود تورمی سوق میدهد.
