انتقال رئیس سیا به سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۳۵۱
در اول دیماه ۱۳۵۱، ریچارد هلمز، رئیس سابق سازمان سیا، به عنوان سفیر آمریکا در تهران منصوب شد. این انتصاب ایران را به یکی از کانونهای اصلی سیاست و اطلاعات آمریکا در منطقه تبدیل کرد و نقش مهمی در تحولات جنگ سرد و خاورمیانه ایفا نمود.
انتصاب ریچارد هلمز به سفارت آمریکا در تهران
در اول دیماه ۱۳۵۱، ریچارد هلمز که تازه از ریاست سازمان سیا برکنار شده بود، به عنوان سفیر جدید آمریکا در تهران معرفی شد. این انتصاب با توجه به جایگاه استراتژیک ایران در دوره جنگ سرد انجام گرفت و ایران را به یکی از مراکز اصلی عملیات اطلاعاتی و سیاسی آمریکا در منطقه تبدیل کرد. تنها دو هفته پس از استقرار هلمز، سفارت آمریکا در تهران میزبان کنفرانس مهمی با حضور سینفر از مجریان سیاست آمریکا در خاورمیانه و جنوب آسیا شد که از جمله دستورکارهای آن هماهنگی برای حمایت از اسرائیل در صورت بروز جنگ بود.
- برگزاری کنفرانس منطقهای در سفارت آمریکا تهران با حضور مقامات ارشد
- نقش هلمز در جمعآوری اطلاعات از محمدرضا شاه درباره تحولات منطقه
- ایجاد رابطه مبتنی بر اعتماد با شاه به دلیل سابقه هممدرسهای در سوئیس
- گزارشگیری مستقیم از دیدارهای مقامات عربی مانند حسنی مبارک و ملکخالد
- انتقال اطلاعات حساس درباره روابط پاکستان با آمریکا توسط شاه
شاه در گفتوگو با علم اشاره کرد: “سفیر آمریکا شاید منتظر دریافت خبری از پاکستان بود. به او بگو پاکستان قصد ستیز با شما را ندارد.”
علم در خاطراتش نوشت: “شاهنشاه در مذاکرات با کیسینجر و هلمز، وزیر خارجه را دعوت نکردند که نشاندهنده عدم اعتماد بود.”
ماموریت هلمز تا دیماه ۱۳۵۵ ادامه یافت و طی این سالها نقش محوری در شبکه اطلاعاتی آمریکا ایفا کرد. یکی از عوامل موفقیت او، رابطه شخصی با شاه به دلیل دوره مشترک تحصیل در دبیرستان لهروزه سوئیس بود که حتی منجر به برگزاری گردهمایی هممدرسهایها در تهران شد. این روابط باعث شده بود شاه گاهی حتی بدون درخواست هلمز، اطلاعات مهم را در اختیار او قرار دهد.
