واکنش مولویپژوه به اظهارات شهرام ناظری: مولوی متعلق به ایران یا ترکیه نیست
مهدی محبتی، مولویپژوه، در پاسخ به سخنان شهرام ناظری تأکید کرد که مولوی را نمیتوان صرفاً متعلق به ایران یا ترکیه دانست. وی با اشاره به سیاستهای فرهنگی ترکیه در زمینه بهرهبرداری از مولوی، بر تعلق این اندیشمند به میراث جهانی بشر تأکید نمود.
واکنش به اظهارات شهرام ناظری درباره مولوی
مهدی محبتی، پژوهشگر زبان و ادب فارسی، در پاسخ به سخنان اخیر شهرام ناظری درباره مولوی، جایگاه هنری ناظری را محترم شمرده اما محتوای سخنان او را “غیر دقیق” ارزیابی کرد. ناظری گفته بود: “خوشبختانه به نظر من ما باید از ترکها و دولت ترکیه و مردم ترکیه تشکر کنیم که واقعاً مولانا را در دل خودشون پرورش دادند و مکتب مولانا رو حداقل نگه داشتند. اگر مولانا ایران بود اینم از بین رفته بود. مطمئن باشید!”
محبتی در تحلیل خود اشاره میکند که مولوی در میان مردم و اهل فرهنگ ایران همواره جایگاهی والا داشته، اما در نزد برخی نهادهای رسمی و حوزوی با مخالفت روبرو شده است. وی پروژهای را که در یونسکو ارائه شده مثال زد و سهم قابل توجه پژوهشگران ایرانی در مولویپژوهی را اثبات کرد.
- ترکیه به دلیل بستر فرهنگی بازتر، امکان فعالیت برای مولوی و خانوادهاش را فراهم آورد.
- معرفی مولوی به جهان مدرن اغلب با انگیزههای اقتصادی صورت گرفته است.
- آثار اصلی مولوی مانند مثنوی و غزلیات شمس به زبان فارسی است و درک عمیق آن بدون تسلط بر فارسی ممکن نیست.
- دولت ترکیه با سیاستگذاری فرهنگی، این تصور نادرست را رواج داده که مولوی ترک بوده است.
- مشابه این اقدام در آذربایجان نسبت به نظامی نیز مشاهده میشود.
محبتی تأکید کرد: “مولوی را نمیتوان صرفاً متعلق به ایران یا ترکیه دانست. این بزرگان متعلق به کسانی هستند که توان درک اندیشهشان را دارند.” وی همچنین به بیت معروف مولوی استناد کرد: “ای بسا هندو و ترک همزبان / ای بسا دو ترک چون بیگانگان / پس زبان همدلی خود دیگر است / همدلی از همزبانی خوشتر است.”
در نهایت، محبتی نتیجه گرفت که مولوی جزو میراث جهانی بشر است و ادعای تعلق انحصاری به یک کشور، نادرست و خلاف روح اندیشه عرفانی اوست.
