حسد و تحقیر با دانش نمیسازد
امام محمدباقر(ع) میفرمایند: هیچ بندهای عالم نباشد تا اینکه به بالادست خود حسد نبرد و زیردست خود را خوار نشمارد.
ویژگیهای عالم واقعی
امام محمدباقر(ع) در حدیثی عمیق به ویژگیهای esencial یک عالم حقیقی اشاره میفرمایند. ایشان تأکید دارند که دانش واقعی با رذایل اخلاقی مانند حسد و تحقیر دیگران ناسازگار است. عالم راستین کسی است که از حسد ورزیدن به افراد برتر از خود پرهیز کند و同時 افراد پایینتر از خود را خوار و کوچک نشمارد.
- دوری از حسد: عالم واقعی به جای حسادت، از افراد بالادست خود الهام میگیرد
- احترام به زیردستان: دانشمند حقیقی با تواضع با همه برخورد میکند
- پیوند علم و اخلاق: این حدیث نشان میدهد علم بدون اخلاق ارزشی ندارد
- معیار سنجش: این عبارت معیاری برای تشخیص عالمان واقعی از مدعیان است
- تولید علم دینی: امام باقر(ع) خود آغازگر جریان تولید علم دینی در اسلام بودند
“هیچ بندهای عالم نباشد تا اینکه به بالادست خود حسد نبرد و زیردست خود را خوار نشمارد.”
این کلام نورانی ارتباط ناگسستنی بین دانش و تهذیب نفس را به تصویر میکشد و نشان میدهد که تربیت اخلاقی شرط ضروری برای دستیابی به معرفت حقیقی است.
