آمار مرگبار آلودگی هوا در ۲۰۲۵: قاتل خاموش میلیونها نفر
گزارشهای بینالمللی نشان میدهند آلودگی هوا در سال ۲۰۲۵ مسئول ۷.۹ میلیون مرگ زودرس بوده و با بیماریهایی مانند زوال عقل، سکته قلبی و کاهش عمر مرتبط است. خاورمیانه از مناطق بحرانی و اروپا با وجود پیشرفتها همچنان بالای حد خطر است.
آمار تکاندهنده آلودگی هوا در سال ۲۰۲۵
بر اساس گزارشهای معتبر بینالمللی از جمله سازمان جهانی بهداشت و State of Global Air 2025، آلودگی هوا همچنان یکی از مرگبارترین تهدیدهای سلامت عمومی جهان محسوب میشود. در سال جاری، این بحران مسئول ۷.۹ میلیون مرگ زودرس بوده است که شامل ۴.۹ میلیون مرگ ناشی از ذرات معلق PM2.5، ۲.۸ میلیون مرگ در محیطهای خانگی و ۶۲۶ هزار مورد مرتبط با آلزایمر میشود. آلودگی هوا پس از پرفشاری خون، دومین عامل محیطی مرگ زودرس شناخته شده است.
- پیامدهای گسترده سلامت: آلودگی هوا تنها محدود به بیماریهای تنفسی نیست و خطر سکته قلبی، زوال عقل و کاهش عمر مفید را به شدت افزایش میدهد.
- وضعیت منطقهای: اروپا با ۱۸۲ هزار مرگ در ۲۰۲۳ اما کاهش ۵۷٪ نسب به ۲۰۰۵، خاورمیانه با سطح بالای آلودگی و کشورهایی مانند امارات با بهبود ۲۰٪ اما هنوز دور از استاندارد.
- تأثیر تغییرات اقلیمی: آتشسوزیهای جنگلی در ۲۰۲۴ عامل ۱۵۴ هزار مرگ بودند و دود ناشی از آن ذراتی تولید میکند که از سد خونی-مغزی عبور میکنند.
- نابرابری جهانی: ۹۰٪ مرگها در کشورهای کمدرآمد رخ میدهد، درحالی که سهم کمتری در انتشار آلایندهها دارند.
سازمان جهانی بهداشت تأکید میکند: “بیش از ۹۹٪ جمعیت جهان در هوایی با کیفیت پایینتر از استانداردها زندگی میکنند.”
گزارش لَنست کانتداون هشدار میدهد: “تغییرات اقلیمی بحران کیفیت هوا را تشدید کرده است.”
در مجموع، اگرچه اقداماتی مانند کمپین جهانی با ۴۷ میلیون مشارکتکننده و بهبود استانداردها در ۱۷٪ کشورها صورت گرفته، اما آلودگی هوا به دلیل سیاستگذاری ضعیف و سوختهای آلاینده همچنان یک “بحران خاموش” با قربانیان فراوان باقی مانده است.
