حقیقت در فانتزی: آنچه سهگانه «مادّههای تاریک» فیلیپ پولمن در طول ۳۰ سال به ما آموخت
فیلیپ پولمن، نویسندهای که به عنوان «بیخدا مذهبی» شناخته میشود و نقطه مقابل سیاس لوئیس است، با دو سهگانه خود که امسال به پایان رسید، جشنی از انسانیت و تخیل آفرید. این مجموعههای فانتزی که بیش از ۴۹ میلیون نسخه فروختهاند، به بررسی عمیقترین پرسشهای معنوی، علمی و اخلاقی میپردازند.

سهگانه مادّههای تاریک فیلیپ پولمن
این مقاله به بررسی میراث ادبی فیلیپ پولمن و مجموعههای فانتزی او شامل «مادّههای تاریک» و «کتاب غبار» میپردازد که در مجموع ۳۰ سال به طول انجامید و اخیراً با انتشار کتاب پایانی «میدان رز» به پایان رسید. پولمن که Often به عنوان نقطه مقابل سیاس لوئیس (خالق نارنیا) شناخته میشود، با انتقاد صریح از نهادهای مذهبی سازمانیافته، دیدگاهی پیچیده نسبت به معنویت ارائه میدهد و خود را یک «بیخدا مذهبی» مینامد.
- مجموعهها داستان لایرا سیلورتانگ را روایت میکنند که در جهانی پر از دیemonها (همراهان حیوانی هر فرد) و غبار (مادهای نمادین برای هوشیاری) به ماجراجویی میپردازد.
- این آثار نه تنها به مقابله با مگیستریم (نهادی شبیه کلیسا) میپردازند، بلکه در سهگانه دوم هشداری علیه عقلانیت افراطی و شکِ مطلق هستند.
- پولمن بر اهمیت داستانسرایی به عنوان عملکردی ضروری برای انسان تأکید میکند.
- مجموعهها با الهام از آثار بزرگی مانند «بهشت گمشده» میلتون، پرسشهای بنیادی درباره بلوغ، اخلاق، علم و تخیل را بررسی میکنند.
“کتابها درک میکنند که کودکان مشتاق داستانهایی در مقیاس حماسی هستند، که بینهایت برای آنها بیش از حد بزرگ نیست.” – کاترین روندل “من فکر میکنم میتوانیم آنچه خوب است و بد، آنچه بخشنده و بیغل و غش است، آنچه cruel و پست است را از طریق داستان یاد بگیریم.” – فیلیپ پولمن
در نهایت، antagonist اصلی در این جهانها نه معنویت، بلکه dogma و تفکر مطلقگرا و ذهنیت اقتدارگرای همراه آن است. این آثار گواهی بر «روح تحقیق آزاد» و جشنگیری از پیچیدگی انسان هستند.


