جیمی ویلز و ویکی‌پدیا: آیا او آخرین غول فناوری منصف است؟
در فضای آنلاین پر از ناامیدی و شکاف، دانشنامه مردمی ویکی‌پدیا به عنوان تلاش عظیم جمعی برای دسترسی رایگان به دانش بشری میدرخشد. اما با انتقادات ایلان ماسک و تهدید هوش مصنوعی، آیا بقای آن ممکن است؟
ویکی‌پدیا در ۲۵ سالگی
ویکی‌پدیا که در ژانویه ۲۰۲۵ به ۲۵ سالگی می‌رسد، همچنان به عنوان یکی از مهمترین پروژه‌های جمعی در فضای دیجیتال شناخته می‌شود. جیمی ویلز، بنیانگذار این دانشنامه، در کتاب جدید خود با عنوان "هفت قانون اعتماد" به تحلیل دلایل موفقیت این پلتفرم می‌پردازد. ویلز تأکید می‌کند که ویکی‌پدیا بر اساس اصل بی‌طرفی و شفافیت کامل عمل می‌کند و این ویژگی‌ها باعث شده که حتی با وجود انتقادات شدید از سوی چهره‌هایی مانند ایلان ماسک، همچنان جایگاه خود را حفظ کند.
ویژگی‌های کلیدی موفقیت
- هدف مثبت و شفاف: شعار "ویکی‌پدیا یک دانشنامه است" به ویرایشگران کمک می‌کند تا بر هدف اصلی متمرکز بمانند
- فرض بر حسن نیت: فرهنگ همکاری و احترام بین مشارکت‌کنندگان
- بی‌طرفی رادیکال: ارائه واقعیت‌ها بدون جانبداری سیاسی یا ایدئولوژیک
- شفافیت کامل: تمام فرآیندهای ویرایش و بحث‌ها قابل مشاهده هستند
ویلز در پاسخ به انتقادات ایلان ماسک می‌گوید: «گفتن این که ویکی‌پدیا توسط فعالان 'ووک' تسخیر شده، کاملاً نادرست است»
او درباره بی‌طرفی می‌گوید: «برای مقاله هیتلر نیازی به سخنرانی ضد او نیست. فقط واقعیت‌ها را بنویسید که خود به اندازه کافی گویاست»
با وجود تهدیدهای هوش مصنوعی و فشارهای سیاسی، ویلز معتقد است که آینده ویکی‌پدیا بیشتر تحت تأثیر "افزایش اقتدارگرایی دولتی" قرار دارد تا فناوری. او بر اهمیت حفظ وب باز و جهانی تأکید می‌کند و ویکی‌پدیا را نمونه‌ای از همکاری موفق در دنیای پراکنده دیجیتال می‌داند.