شب‌های گوته: نقطه عطف روشنفکری ایران و غلبه قلم بر سکوت
ده شب تاریخی در انستیتو گوته تهران که بزرگترین گردهمایی روشنفکری ایران با حضور چهرههایی مانند سیمین دانشور و هوشنگ گلشیری برگزار شد. این رویداد پیوندی بین قلم و خیابان ایجاد کرد و نشانه‌ای از گسست جامعه و حکومت پیش از انقلاب بود.
شب‌های گوته: نماد مقاومت فرهنگی
شب‌های گوته که در مهرماه ۱۳۵۶ در باغ انستیتو گوته تهران برگزار شد، به بزرگترین گردهمایی روشنفکری تاریخ معاصر ایران تبدیل گردید. این مراسم که قرار بود یک سلسله نشست ادبی باشد، در عمل به صحنه‌ای برای اعتراض علنی علیه سانسور و خفقان دوره پهلوی مبدل شد. چهره‌های شاخصی مانند سیمین دانشور، هوشنگ گلشیری، غلامحسین ساعدی و بهرام بیضایی در این رویداد حضور داشتند و به صراحت از وضعیت فرهنگی کشور انتقاد کردند.
- سیمین دانشور در سخنرانی خود درباره «زیباشناسی در زمانه زشتی» هشدار داد
- بهرام بیضایی از سانسوری سخن گفت که حتی «تخیل را به جرم پرسش می‌کشد»
- غلامحسین ساعدی بر مسئولیت اخلاقی روشنفکران در برابر جامعه تأکید کرد
- هوشنگ گلشیری از «جوانمرگی در نثر فارسی» تحت تأثیر سانسور گفت
- این رویداد پیوند محکمی بین «قلم و خیابان» ایجاد نمود
سیمین دانشور: «هنرمند ایرانی اگر آزادی را از دست بدهد نه تنها زبان خود را بلکه روح خلاقه جامعه را از میان می‌برد»
بهرام بیضایی: «ما از تئاتری سخن می‌گوییم که پیش از تولدش خفه می‌شود»
این ده شب نشانه‌ای قدرتمند از فرسودگی نظام پهلوی و گسست عمیق میان جامعه و حکومت بود که پس از نزدیک به پنج دهه، همچنان در حافظه جمعی ایرانیان زنده است و در آثار هنری معاصر بازتاب می‌یابد.