پرده‌نشین پیش‌رو؛ حکایت دختر متفاوت ناصرالدین‌شاه
تحلیل خاطرات تاج‌السلطنه، دختر ناصرالدین‌شاه قاجار، که نماد تحولات اجتماعی دوره قاجار و بازتاب‌دهنده زندگی زنان درباری و کشمکش‌های درونی آن دوران است.
خاطرات تاج‌السلطنه: آیینه‌ای از تحولات اجتماعی قاجار
تاج‌السلطنه به عنوان پرآوازه‌ترین دختر ناصرالدین‌شاه قاجار، در خاطرات خود علاوه بر بازگویی کشمکش‌های درونی، تصویری گویا از زندگی زنان هم‌عصر خویش و فضای ناهمزمان ایران دوره قاجار ارائه می‌دهد. کتاب خاطرات او که توسط دکتر منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان منتشر شده، همچون گفت‌وگو با آیینه است که هم روایت‌گر از درون برآشفتن فرهنگ سنتی ایران است و هم زندگی زنان هم‌روزگارش را به تصویر می‌کشد.
- ازدواج اجباری در نه سالگی با حسن‌خان سردار شجاع‌السلطنه
- علاقه به موسیقی و نقاشی و تحصیل از طریق معلمان خصوصی
- اشاره به آثار ژان ژاک روسو و تأثیرپذیری از اندیشه‌های مدرن
- آرزوی سفر به اروپا که هرگز محقق نشد
- زندگی در تنگدستی و بدنامی در سال‌های پایانی عمر
شاهرخ مسکوب در تحلیل خود می‌نویسد: "دختر پادشاه را در حالی که نه می‌داند و نه می‌خواهد... به شوهر می‌دهند و او را زنده در تجملی مسکین... به حال خود رها می‌کنند" تاج‌السلطنه خود در خاطراتش می‌نویسد: "آه چه روز شوم و چه ساعت نحسی بود که من در تمام عمر آن ساعتی را که سلب شد از من آزادی فراموش نمی‌کنم"
اهمیت خاطرات تاج‌السلطنه در ارائه روایتی چندصدایی از تاریخ اجتماعی قاجار و بازتاب تحولات فرهنگی آن دوران است.