جنگ خاموش نفوذ ایران و اسرائیل در آسیای میانه

جنگ خاموش نفوذ ایران و اسرائیل در آسیای میانه

رقابت ایران و اسرائیل برای نفوذ در جمهوری‌های آسیای مرکزی با امضای توافق‌نامه‌های جدید اقتصادی ایران با قزاقستان و ازبکستان در اجلاس سازمان همکاری شانگهای و همزمان گسترش همکاری‌های فناوری اسرائیل با تاجیکستان تشدید شده است. این رقابت که از سال ۲۰۲۴ با افزایش تنش‌های منطقه‌ای شدت گرفته، ابعاد سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی را در بر می‌گیرد و تعادل منطقه را به چالش می‌کشد.

• قزاقستان: ایران با پیشنهادهای ترانزیتی از طریق بندر چابهار و اسرائیل با فروش پهپادهای هرمس
• ازبکستان: ایران با توافق چابهار برای ترانزیت و اسرائیل با سیستم‌های آبیاری هوشمند
• ترکمنستان: ایران با پیشنهاد ترانزیت گاز و اسرائیل با سیستم‌های نظارت گازی
• تاجیکستان: ایران با زبان پارسی مشترک و اسرائیل با پهپادهای شناسایی
• قرقیزستان: ایران با پیشنهادهای ضدتروریستی و اسرائیل با فروش پهپادهای Bayraktar

“این تقابل، نه تنها اقتصادی، بلکه سیاسی و فرهنگی است و می‌تواند تعادل منطقه را به هم بزند.” - تایمز آو اسرائیل “رقابت ایران و اسرائیل در آسیای میانه بر نهادهای منطقه‌ای مانند سازمان همکاری شانگهای متکی است.” - مؤسسه بروکینگز

این رقابت در بستر جنگ اوکراین و تضعیف نفوذ روسیه شدت گرفته و جمهوری‌های آسیای میانه را به سمت چندجانبه‌گرایی سوق می‌دهد، اما خطر وابستگی و بی‌ثباتی را افزایش می‌دهد.