احیای مدرنیته بر ویرانههای امپراتوری اروپا: نجات غرب با شکست در احیای روم
تحلیل کتاب «فرار از روم» نوشته والتر شیدل که استدلال میکند برتری غرب نتیجه چندپارگی سیاسی اروپا پس از سقوط امپراتوری روم بوده است. این چندمرکزی بودن موتور نوآوری و رقابت شد.
تحلیل کتاب «فرار از روم» و علل برتری غرب
والتر شیدل در کتاب «فرار از روم: شکست امپراتوری و راهی به سوی سعادت» استدلال میکند که علت اصلی «برتری غرب» و دستیابی به مدرنیته نه در نبوغ فرهنگی یا منابع طبیعی، بلکه در «شکست تاریخی» تشکیل امپراتوری واحد پس از سقوط روم نهفته است. به باور او، چندپارگی سیاسی پایدار اروپا که از قرن پنجم میلادی آغاز شد، پیششرط اصلی تحولات اقتصادی و صنعتی بعدی بود.
- رقابت مستمر میان دولتهای کوچک اروپایی نوآوری فناورانه و اصلاحات نهادی را برانگیخت
- جغرافیای «شکسته» اروپا با کوهها و رودخانههای فراوان مانع تمرکز قدرت شد
- تفاوت ساختاری با شرق آسیا که شیدل آن را «نخستین گسست بزرگ» مینامد
- نبود امپراتوری متمرکز باعث رهایی از رکود نهادی و شکلگیری نهادهای کارآمد شد
- میراث فرهنگی روم در کنار غیبت امپراتوری، ترکیب منحصربهفردی ایجاد کرد
«مدرنیته اروپایی بر ویرانههای امپراتوریهای ناکام بنا شد» «چندپارگی اروپا موتور نوآوری و رقابت بود»
شیدل با مقایسه تطبیقی نشان میدهد که در حالی که چین و خاورمیانه شاهد تکرار امپراتوریهای متمرکز بودند، اروپا هرگز نتوانست پس از روم تحت سلطه یک قدرت واحد قرار گیرد. این تحلیل عمیق به درک بهتر ریشههای تمدن مدرن کمک میکند.
