نهادینه کردن باورهای دینی در فرزندان: راهکارهای عملی بر اساس آموزه‌های اسلامی

نهادینه کردن باورهای دینی در فرزندان

این مقاله به روش‌های عملی برای انتقال باورهای دینی به کودکان با استناد به آموزه‌های اسلامی می‌پردازد. محور اصلی بحث، الگوبودن والدین و توجه به مراحل رشد شناختی کودک است تا باورها به‌صورت پایدار در وجود فرزندان نهادینه شود.

• الگوسازی والدین: رفتارهای دینی والدین، مهم‌ترین عامل در تربیت دینی کودکان است. کودک با مشاهده‌ی نماز، دعا و رفتارهای اخلاقی والدین، به‌صورت غیرمستقیم تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
• پرهیز از آموزش مستقیم پیش از هفت سالگی: کودکان در سنین پایین قادر به درک مفاهیم انتزاعی مانند خدا نیستند و ممکن است به‌دلیل تفکر عینی، تصویری نادرست از مفاهیم دینی تشکیل دهند.
• انسان‌پنداری کودکان: کودکان زیر هفت سال موجودات نامرئی را به‌شکل انسان تصور می‌کنند؛ بنابراین آموزش مفاهیم دینی باید با درک عقلی آنان هماهنگ باشد.
• استفاده از روش‌های جایگزین: به‌جای بحث مستقیم، بهتر است از حواس‌پرتی یا پاسخ‌های اقناعی کوتاه استفاده شود تا کودک درگیر مفاهیم پیچیده نشود.
• تربیت پلکانی: تربیت دینی در دو مرحله انجام می‌شود؛ مرحله‌ی تقلیدی (کودکی) و مرحله‌ی استدلالی و هویت‌بخشی (نوجوانی).

«مادر باید به عنوان یک الگوی مناسب، ارزشمند و بی‌بدیل رفتارهای خوب را در معرض چشم و گوش فرزند قرار دهد.» «تربیت، پلکانی است؛ یعنی در یک دوره بچه‌ها را تقلیدی تربیت می‌کنیم و پس از رسیدن به تفکر انتزاعی، به آنان هویت‌می‌بخشیم.»

در نهایت، موفقیت در تربیت دینی مستلزم صرف وقت توسط والدین و دوری از واگذاری تربیت به دیگران است.