آرزوهایی که محقق نمیشود؛ روایت دانشگاهیان از دلایل مهاجرت نسل جوان
بررسی ریشههای ذهنی و فرهنگی مهاجرت ایرانیان در رویداد «مغزهایی که در چمدان جا نشد» با حضور جامعهشناسان و تحلیل عوامل دافعه و جاذبه مهاجرت.
مهاجرت جوانان ایرانی از نگاه دانشگاهیان
رویداد «مغزهایی که در چمدان جا نشد» با حضور سیدجواد میری جامعهشناس و مهرداد عربستانی انسانشناس به بررسی دلایل مهاجرت نسل جوان ایرانی پرداخت. این نشست که در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، بر تحلیل ریشههای ذهنی و فرهنگی کوچ ایرانیان تمرکز داشت.
- عوامل دافعه در کشور مبدأ: درآمد ناکافی، نبود فرصتهای شغلی مناسب، فساد مالی، نادیدهگرفتن شایستهسالاری، محدودیتهای اجتماعی و عدم وجود آزادیهای آکادمیک
- عوامل جاذبه در کشور مقصد: وجود دقیقاً همان عواملی که در ایران باعث دافعه میشود
- ریاکاری سیستمیک: نیاز به نوعی ریاکاری سیستمیک در جامعه و وعدههای محقق نشده پس از انقلاب
- جا ماندگی فرهنگی: احساس نبود امید به بهبود شرایط و از بین رفتن چشمانداز اجتماعی
- انزوای جهانی: احساس قطع ارتباط با جهان و عقبماندگی نسبت به پیشرفت جهانی
مهرداد عربستانی: «مهاجرت و تمنای مهاجرت از زمانی آغاز میشود که آرزوها و خواستههایت در جغرافیای سیاسی کشورت تحقق پیدا نمیکند»
سیدجواد میری: «فرار مغزها پدیدهای پیچیده و چندوجهی است و نیازمند بررسی جامعهمحور و جامعهشناختی کلی است»
برای حل مسئله مهاجرت، نیاز به افزایش همبستگی اجتماعی و عبور از امور خاص به سمت امور عام وجود دارد. هرچه حق انتخاب بیشتری به عامه مردم داده شود، حس تعلق و همبستگی افزایش مییابد.
