فردا خود به خود بهتر از امروز نمی‌شود؛ تجربه تلخ ناراضیان در تاریخ
رضا داوری اردکانی میگوید: این پندار بیهوده است که فکر کنیم بدون طرح و عزم برای ساختن فردای خوب، فردا خود به خود بهتر خواهد شد. تاریخ نشان داده که ناراضیان اغلب تصور میکنند با رفتن یک بدی، شرایط خودبهخود بهبود مییابد.
فردا خود به خود بهتر نمی‌شود
رضا داوری اردکانی در یادداشتی تأمل‌برانگیز به این اندیشه اشتباه می‌پردازد که گمان می‌کنیم بدون هیچ طرح و برنامه‌ای، فردا به طور خودکار بهتر از امروز خواهد بود. او اشاره می‌کند که اصل پیشرفت به جهان جدید و مدرنیته تعلق دارد و در دیدگاه پیشینیان، انسان مأمور دگرگون کردن جهان نبوده است.
- تحولات چند قرن اخیر در فضای تکنوساینس و با تغییر نگرش انسان به عنوان اراده‌ای مسخرکننده طبیعت رخ داده است
- در تاریخ کم نبوده که گروه‌های ناراضی تصور کرده‌اند با رفتن وضعیت بد موجود، هرچه جای آن بیاید بهتر خواهد بود
- فروپاشی اتحاد شوروی نمونه‌ای از این پندار غلط بود که مخالفان گمان می‌کردند به جای استبداد، آزادی خواهد آمد
- داوری اردکانی جز در حوزه علم، تکنولوژی و اقتصاد، پیشرفت چشمگیری در دیگر عرصه‌ها ندیده است
- حتی پیشرفت علمی امروز بیشتر کمی، آماری و تبلیغاتی شده و عطر علم‌دوستی کمرنگ گشته است
«این پندار بیهوده و بدی است که گمان کنیم همیشه در همه جا بی آنکه طرح و عزم ساختن فردای خوب وجود داشته باشد فردا خود به خود بهتر از امروز خواهد شد»
«در جهان کنونی دلبستگی به علم نیز رو به کاستی دارد؛ گویی بود و نبود علم چندان مهم نیست بلکه شهرت کافی است»
این یادداشت هشداری است درباره ضرورت برنامه‌ریزی و تلاش آگاهانه برای ساختن آینده‌ای بهتر، به جای اتکا به تصوراتی توهم‌آمیز درباره بهبود خودبخودی شرایط.