علم مدرن بر پایه جهان‌بینی سکولار و مادی استوار است

نقد مبانی انسان‌شناختی علم مدرن از دیدگاه اسلامی

حجت‌الاسلام سید علی حسنی در کرسی ترویجی «بررسی انسان‌شناسی علم مدرن از منظر تفسیری علامه مصباح یزدی» تأکید کرد که تمدن نوین غرب بر پایه مبانی مادی و سکولار استوار است و علوم انسانی مدرن به عنوان نرم‌افزار فکری این تمدن عمل می‌کنند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به اندیشه‌های تفسیری علامه مصباح یزدی، به نقد شش مبانی انسان‌شناختی علم مدرن پرداخته است.

• طبیعت‌گرایی که وجود امر مجرد را نفی می‌کند
• نفی غایات عالی الهی و محدود کردن اهداف انسان به لذت‌های مادی
• انسان‌محوری که در غیاب مبانی قدسی، انسان را معیار سنجش قرار می‌دهد
• فردمحوری که بر محوریت تک‌تک انسان‌ها تأکید دارد
• ماشین‌انگاری انسان که او را همسان موجودات مادی می‌داند
• شی‌وارگی انسان که تفاوت کیفی میان انسان و حیوان را نادیده می‌گیرد

علامه مصباح یزدی با استناد به آیات قرآن، هدف‌داری آفرینش را پذیرفته و غایت عالی الهی را هدف حقیقی انسان معرفی می‌کنند.

پذیرش این مبانی مستلزم پذیرش کل ساختار جهان‌بینی غربی و با بنیادهای انسان‌شناسی قرآنی در تعارض است.

این تحقیق نشان می‌دهد که تمامی مفروضات علم مدرن در پرتو آیات قرآن و تفسیر علامه مصباح یزدی قابلیت پذیرش ندارند و ضرورت تولید علوم انسانی مبتنی بر جهان‌بینی اسلامی را آشکار می‌سازد.